miércoles, 21 de mayo de 2014

Manifestacions, sinyals y batucadas

Bi ha temas recurrents en toda asambleya, plataforma y reunión que se faiga. En que se chuntan dos colectivos bell poco diferents, no digamos ya quan son frents amplos, surten os mesmos debatz. Violencias, distribución d'espacios y tiempos, lechitimidatz, .... Pero un d'os más cutianos, que levo vivindo en as manifestacions "unitarias" dende que teneba quince anyadas, ye o d'os "codigos" de sinyals, pancartas y actitutz en as manifestacions.

Ya lo he charrau bella vegada antes más por ista mesma canal. As manifestacions me fan bien de goyo de viyer-las plenas de pluralidat. Que cadagún leve os suyos sinyals, pancartas, pegallos y trazas de manifestar-se. A cultura de manifestación de cada colectivo ye parte d'a riqueza que tenemos as cuchas. Me deciba un companyer en una manifestación rollo 15mera (no remero de qué) que le feba muito goyo viyer pancartas "individuals". Piruletas d'ixas feitas en casa con un rotu y un mensache escrito por qui la portiaba, pero no pas os sinyals d'Aragón. Particularment me pareixe perfecto que cadagún faiga lo que quiera. Si quier portiar una piruleta con a suya movida perfecto y si quier portiar un sinyal de lo que sía perfecto tamién.

Pero sí que bi ha bella mena d'encerrinamiento con o tema d'os sinyals d'Aragón, a lo menos dende bells sectors. Bi'n ha qui no ha entendiu encara a diferencia entre nacionalista y independentista, por eixemplo. Y bi'n ha qui no critica solo que si o trapo en qüestion ye o sinyal aragonés pero no pas si ye o republicano espanyol, u l'anarquista, por eixemplo. Mesmo decindo que ixos representan ideyas, pero lo d'Aragón no pas. Eixemplo en han estau a soben as manis d'o 15M aragonés, plegando a meter en a cartelería lo de "sin siglas ni sinyals", como si ixa uniformidat fuese qualcosa buena u sisquiá deseyable.

Muitas d'as que portan sinyals estrelaus, y isto tamién ye aplicable a los republicanos, no los portan como sinyal d'un territorio. U a lo menos no nomás como sinyal d'ixe territorio, sino como sinyal d'un prochecto politico vinclau a ixe territorio. D'emancipación nacional y social en o caso aragonés y de reconoiximiento d'una memoria de luita y d'un prochecto politico (pasau, present y futuro) en o segundo. 

Simpatizo más con os sinyals ideyolochicos u d'organizacions. Creigo personalment que fer a luita cadagún a la suya no nos levará ta garra cabo. Por ixo he militau, milito y militaré en organizacions politicas, culturals y de toda mena. Porque creigo que l'asociacionismo y a luita organizada son fundamentals. As pancartas "personals", por un regular, son portiadas por chent no organizada. (Ye una cheneralización, lo sé, no me friyatz a correus de "pues yo en levo y soi militant de nosequé y nosequantas"). Con tot y con ixo, les respeto tot lo que cal respetar a una companyera de luitas. Encara que creiga que a suya estratechia pueda estar entivocada. Talment en siga la mía. Talment ixa persona trobe en ixa manifestación un espacio a on que organizar-se y treballar de conchunta con atros ta sumar fuerzas.


Atra qüestión a-saber-lo debatida en zagueras, ye la de l'actitut. Dende que Carlinhos Brown nos fartó con o pi-pi-pi-pi-pi-pi-pi-pi as batucadas s'han multiplicau como fongos por tot. Agora bi ha pocas manifestacions que no en tiengan una. En os ambients indepes u aragonesistas tamién tenemos siempre a colla donzainers con mayor u menor fortuna. As dos me dan prou por saco, a verdat. Pero qui de verdat me da por saco ye o canso "ferreter" que prencipia a explicar-les que ixo no son trazas de luita, que no ye una borina ... Que pareixe que en as manifestacions calga estar caricacho u encarranyau. Pues no. Qui quiera ir con a batucada u a donzaina que i vaiga y qui quiera ir-ie con o cenyo de chungo d'o Bronx y a capucha tapando-le a cara pues bienvenida tamién. Que a yo no me faigan goyo, que me pareixcan cansos u que no comparta a suya traza d'estar en una manifestación, no significa que tienga yo razón, ni que ellas tiengan menos dreito que no yo a estar-se-ie.

Fueras de bells casos, prou excepcionals, a on que, por razons estratechicas bien razonadas y compartidas por todas, se veiga menister un "look" u una actitut determinada, as manifestacions habrían d'estar un exercicio de libertat, a on que cadagún pueda expresar-se como quiera. Aintro siempre d'unas mugas que todas entendemos, como no portiar svasticas y cosas asinas. Todas somos mayors y sabemos lo que ye inacceptable.

A yo me fan goyo as manifestacions a on que bi ha variedat de sinyals y siglas, a on que puede ir-ie a chent "no-aliniada" y trobar-se comoda. Me fan goyo sin batucadas ni donzainas, y con bien de chilos de conchunta y o megafono a tot meter. Me fan goyo que bi haiga un ambient barallero, pero a on que se puedan compartir ideyas y propuestas con a persona que tiens a o canto. Pero ixo ye como me fan goyo a yo. Y yo m'entivoco. Muito y a soben.

As cuchas hemos de saber aprender as unas d'as atras. D'as errors y enciertos que cadaguna fa. No podemos tener a soberbia de pretender que nomás a nuestra estratechia (y charro d'estratechias, no pas d'ideyas) nos levará t'a revolución social. Más autocritica y menos criticar por fateras a las companyeras.

NOTA: Mientres buscaba bella foto ta iste post, m'he trobau con que ya heba escrito iste post en 2010. Dende alavez, a mia anvista sobre muitas cosas ha cambiau, pero por lo que veigo, isto contina alto u baixo igual. Iste ye l'articlo que escribié alavez. Veigo que prencipio a repetir-me, pero ye lo que tien levar siet anyos ya y tener a memoria tant malament como la tiengo.

martes, 20 de mayo de 2014

Florencio y a suya relichión

En os nuestros ratos libres, o mio quiesto amigo Florencio y yo, nos femos sobatidas mentals con a existencia de dios, a naturaleza d'a humanidat y con muitas atras cosas más terrenals. Ye una pena que nos veigamos tant poco a soben, porque podríanos charrar-ne muitismo más. Encara que talment remataríanos mesmo más barrenaus... M'encanta de charrar con ell, siga fisicament u por istos posts porque ye una personas que, encara que tiengamos anvistas muito concaradas, sabe razonar-las y mira de trobar l'argumento que sabe que más me florerá y que más me costará de vulcar-le. Adoro que me faigan pensar y poca chent lo consigue.

De todas as charradas que tenemos, ista ye una d'as mas cansas y largas que levamos. Dengún d'os dos nunca no l'ha feito venir a plego a l'atro. Ni creigo que lo consigamos. Ye lo que tienen a suya fe y as mias conviccions. Ell mesmo reconoixe que creye lo que creye sin prebas ni indicios y yo nunca no creyeré en garra cosa sin prebas ni indicios por qüestions filosoficas.

Florencio escribió iste post fa bells diyas, dimpués d'una chiqueta pleitina. M'endizcó ta que le respondese y aquí ye a respuesta. En formato comentario d'os parrafos que teneban más ensundia. Aspero responder-le y que no se sienta que te falto si en bell inte me meto una mica más furo.


Partamos de la base de que soy deísta. Creo que existe algo más allá de la muerte, sé que no tiene ningún sustento científico pero eso no me impide que sienta y viva algo especial. Sé que lo que siento no deja de ser una respuesta programada por una genética y una cultura determinadas, pero es algo que hace que la vida (inane de por sí, originada por la pura casualidad) tenga un sentido y una belleza especiales. Creo que nuestras consciencias, puras reacciones químico-eléctricas, tienen una continuidad, pienso que esa energía eléctrica (registrada en los electroencefalogramas) se transforma en algo diferente cuando morimos. No creo en la imagen del alma con alitas y aura, considero que pase lo que pase con nuestra consciencia muy difícilmente se podría describir con palabras. Tengo la creencia que todas esas almas se juntan en algo comunitario. Eso es lo que yo denominaría Dios. Un Dios que no interfiere con los humanos, que de ninguna de las maneras creó el mundo o el universo, antes al contrario es un Dios “a imagen y semejanza” del ser humano, pero precisamente porque ha sido creado por la consciencia existencial de los miles de millones de humanos que nos han precedido. Nuestras consciencias pasarán a estar en conexión con el universo, comprendiéndolo y formando parte de su inmensidad. Iluminación.

A esmienda te la fas tu mesmo. Tot lo que dices creyer, te lo has inventau. Has feito lo mundo como te cuacaría que estase, no como en realidat ye. No ye que no tiengas garra preba. Sisquiá tiens garra indicio. D'atra man, como tot lo pensamiento machico-relichioso. ¿Por qué? Tú sabrás. Ye un menister que tien a-saber-la chent y que nunca no he entendiu. Talment siga yo vulcaniano.

Yo puedo querer creyer (y de feito plegar a creyer-lo) que quan morimos, nos n'imos con totz os personaches inventaus por os dibuixants de comics, y que a mia consciencia conoixerá en morir a Son Goku y a Gambit, pero ixo tien o mesmo fundamento, y as mesmas posibilidatz d'estar cierto que a tuya hipotesi. Torno a la brillant historieta d'o dragón en o garache de Carl Sagan.

A vida no ye "inane" como tu dices. No tien sentiu, prou que no, porque no bi ha un "sentiu" t'a colección de atomos que somos. No bi ha garra ser superior, ni garra plan estableixiu ta todas nusatras. A vida tien o sentiu que tú quieras dar-le. A mia vida ye de tot, fueras de "inane". Soi aquí, y ya que i soi, prebaré de que o mundo siga bell poquet millor, seguntes o mio codigo moral. Ye más, prebaré de que as humanas que vivan dimpués de yo, tiengan un mundo millor a on que vivir. Entre atras cosas porque quan muera, ya no podré fer cosa t'amillorar o mundo. Ixo ye un obchectivo prou anglucioso y que le cal full time d'adedicación. Si ixo ye una vida inane u sin sentiu, que baixe Thor y lo veiga...

De tot ixo, de fer o mundo millor, de fer felices a qui quiero, nomás tiengo a responsabilidat yo. Ni dioses, ni dragons, ni folletz ni pantasmas. Ixo ye talment lo que ixorronte a tantas. Ya sé que no ye o tuyo caso, Florencio.
Sé que todo esto es indemostrable. Pero sé que este tipo de pensamiento mágico es una de las cosas que nos hace humanos. No todos los seres humanos han de experimentar mi placidez cuando me siento en conexión con la naturaleza o en paz con el universo. No existe una sola manera de ser persona, pero el pensamiento mágico-religioso es una faceta más y no podemos negar que nos ha conformado como especie y al menos de momento, no pienso renunciar a ella.
O pensamiento machico ye, más que probablement, una adaptación evolutiva que nos permite una serie d'habilidatz y una intelichencia desenrollada en atras endreceras que a resta d'animals d'a Tierra. Que ixo siga una d'as cosas que nos fa humanos, sería un debat prou largo. ¿A resta d'hominidos no tienen pensamiento machico en garra grau? No sé tanto de primatolochía como ta ixo. 

A mia anvista ye que o pensamiento machico, efectivament, nos da una serie de capacidatz que nos fan "destacar" como especie en a planeta, y que tien una gran importancia en o feito de que nos haigamos puesto adaptar a totz os cabos d'a Tierra. Manimenos, que tiengamos un pensamiento machico no significa que haigamos de meter-lo por dencima que o pensamiento racional ta seguntes qué cosas. L'arte ye una d'as pocas muestras de disciplinas a on que creigo que o pensamiento machico ha d'imposar-se a la racionalidat. Con tot y con ixo, "A fantasía albandonada d'a razón produce monstruos imposibles: unida a ella ye mai d'as artes y orichen d'as maravillas". Gran frase.

Ta explicar o funcionamiento d'o mundo, encara que o pensamiento machico pueda aduyar-nos a levar-nos t'as explicacions racionals, lo important ye a realidat. A realidat comprobada y comprobable. Si explicasenos o mundo a pur de intuicions y creyencias, encara seríanos invocando a o rayo ta que fese fuego.

O pensamiento machico no fa honra ta conoixer y explicar o mundo. O feito de que no s'amuestre a la chent, dende chiquetz, as ferramientas que calen ta conoixer y explicar o mundo -basicament o clamau "metodo scientifico"- fa que quan se troben con dioses, reptilianos u chemtrails tiengan un comportamiento acritico de tot y se truscan qualsiquier fatera que les reconte una figura d'autoridat.


A definición estricta d'humano ye a biolochica, asinas que lo que nos fa humanas, en realidat, ye simplament o nuestro ADN. Si charramos en un terreno más metafisico, "lo que nos fa humanas" ye una construcción cultural. Gosamos charrar de a humanidat con un sentiu de bondat y calificar de inhumano comportamientos inmorals. Inmorals, pero muito "humanos", en o sentiu de que as humanas los tenemos a soben. ¿Os nazis no yeran humanos? Prou que sí. Como de cutio, moral y creyencias se barrachan.

Ya frikeando, Asimov planteyaba a soben en toda la serie de Robots y dillá, as mugas d'a consciencia humana. Os robots asimovianos, a qualsiquier lectora, le resultan prou "humanos". Manimenos no tienen pensamiento machico. Lo que sí que consiguen tener ye bella mena de codigo moral, alazetau en as tres leis d'a robotica y en o desembolique d'a lei zero-esima. Te recomiendo que lo leigas, porque tien reflexions muito intresants sobre iste y atros temas.
¿Existe el amor? Es decir, existe en algún lugar del universo algo que podamos decir: esto es el amor, lo podemos medir, lo podemos estudiar en una situación neutra, podemos repetir los resultados, podemos ver su “poder”… No, el amor no existe, y sin embargo muchas somos capaces de sentir algo que llamamos amor, algo que nos mueve, por el que hacemos cosas ilógicas (podríamos traer los problemas que tenía la mente vulcaniana de Spock para entender el amor).
El amor existe como una serie de respuestas genéticas, sociales e históricas que comúnmente aceptamos y que, todo sea dicho de paso, bien llevado nos ayuda a llegar a la paz y la felicidad, al menos en mi caso. El amor por una pareja, por unos padres, por una mascota, al amor platónico hacia algún amigo, la pura amistad…
Y sin embargo se podría luchar fervientemente contra la idea del amor. En nombre del amor se han hecho y se hacen auténticas barbaridades. Hoy en día en el Estado español mueren muchas mujeres por un malentendido amor. Me arriesgaría a apostar a que hay más víctimas (habría que añadir suicidios por desengaños o enfermizas relaciones de amor-odio en las familias que terminan trágicamente, o simplemente de qué se llenan las consultas de psicólogos de personas traumatizadas por distintos amores) por el amor que por los ultracatólicos o los ultramusulmanes…
Sobre l'amor, nuevament, tornamos t'a realidat. D'una man ye un fenomeno perfectament explicable en terminos de biolochía evolutiva. A monogamia ufre una serie d'avantallas inqüestionables y prou ixemenadas por o mundo animal. D'atra, l'amor, como bien dices, tien un component prou important de construcción cultural. No ye como yera fa un sieglo, y no digamos como en yera en os orichens d'a humanidat, si ye que existiba qualcosa parellana a lo que hue le decimos amor.

Atra vegada, dentramos en o mundo d'a etica y a moral. Precisament ye quan l'amor caciega o component racional, ye quan suceden os efectos negativos que listas. U si quiers, quan caciega la suya moralidat. Tanto o maltracto, como os suicidios u as relacions malizas tienen perfectament una explicación biolochica y evolutiva. Y l'adhibiu d'una presión social.

O masclo ha de contrimostrar a suya capacidat ta atrayer una fembra y poder ixemenar o suyo codigo chenetico. Tot lo que vaiga contra ixo ye muestra d'a suya febleza. Un comportamiento prou "animal", si reprenemos o luengache de l'anterior parte. Antimás, que a parella "se t'apodere" u te deixe ye, socioculturalment, unatra muestra de febleza. De suicidios y malas salutz por amor, ¿quantas vegadas hemos sentiu comportamientos parellanos en atras especies, amanadas u no pas tanto? Ye carne de mal-telediario, pero un fenomeno a-saber-lo d'estudiau. Lo que nos diferencia ye que nusatras tenemos tecnolochía ta sacar-nos a vida y que os animals han de "deixar-se morir".

De nuevas, l'amor ye o nombre que le damos a una serie de comportamientos perfectament explicables por a razón y a sciencia. Toda la resta dentra en o mundo d'a etica y a moral que nunca no ha de trafucar-se con as creyencias y as relichions. En l'amor ni bi ha garra elemento esoterico. Que no conoixcamos exactament totz y cadagún d'os suyos mecanismos, como en tot, ni significa que ixos foraus s'haigan d'emplir con machia.
Y no veo la beligerancia que sí que existe contra la religión. Ojo, que no me parece mal la beligerancia contra los imbéciles cristianos, deístas, musulmanes o new age que pueblan el mundo. Pero no me deja de parecer en muchas ocasiones un exceso comparado con otras invenciones y convencionalismos genético-social-históricos como pueda ser el “amor”.
Ummm, t'has deixau a los chodigos, eh? ;-) Gromas aparte: L'amor no preba d'explicar o mundo. A chent que no creye en l'amor pueden estar cinicos, realistas, tristes, ... lo que tú quieras u creigas. Pero no me van a dar o ferrete, ni van a prebar de fer-me venir a plego. 

A mia belicherancia ye contra l'excesivo respeto que se tien con a relichión como explicación de cosa. U d'o pensamiento machico, en cheneral. Porque ixe respeto malentendiu de "cadagun puede opinar lo que siga y cal respetar-lo" nos leva a las leis de l'aborto de Gallardón, a que a homeopatía se considere medicamento u a que se despida a profesors en función d'o suyo estau civil, entre atras cosas más u menos grieus. Y ixo sin dentrar en cruzadas ni yihads. Parafraseando a Sheldon "a evolución no ye una opinión, son feitos".



Continando con a contimparación tant entivocada (en a mia opinión) que fas entre amor y relichión ¿perdonaríanos comportamientos amorals u delictivos en estar "inspiraus por l'amor" u en o suyo nombre? Lo femos con a relichión. 
Quizá sea porque la fe, como el amor, solo la entiende quien la ha sentido. Y la mayoría somos capaces de sentir amor (en sus infinitas variantes) pero quizá no haya tanta gente que sienta la fe. Si hubiera un 30% de la población que nunca hubiera sentido lo que llamamos amor, la beligerancia contra el mismo sería mucho más alta. La conclusión es que la patología del amor está mucho más extendida que la fe y que los publicistas del amor son mucho más eficientes que los apologetas de la fe.
Siento amor, a lo menos en a definición contemporania d'o mesmo. Cuanto a la fe, que podemos definir (si yes d'alcuerdo) como lo feito de "creyer en bella cosa sin tener prebas u mesmo sisquiá indicios de que siga cierta", probablement si que'n tienga. Creigo, por eixemplo, que os sers humanos podemos plegar a vivir en una cierta armonía, en una sociedat a on que comportamientos como la posesión, l'asesinato, etc... sigan purament repuyals. De feito luito diya par d'atro por conseguir plegar en ixe ideyal. Prebo de que ixo siga refirmau en prebas. Cada vegada que veigo comportamientos eticos u altruismo "innecesario", me digo a yo mesmo que tiengo razón. Pero, como en tot lo que pertoca a la fe y a lo pensamiento machico, probablement soi fendo un sesgo cognitivo. Ye decir, me quedo con a persona que m'aduyó sin que le calese, pero ixublido a Bárcenas u a la UIP.

Sé que ye más que posible que siga entivocau y que a humanidat no pueda convivir en ixe grau d'armonía que deseyo. No me miento. Pero como ye o mundo que querría, me cal ixa convicción ta poder luitar por fer-lo plegar. Con tot y con ixo, y encara que admito una chisla de fe en istas conviccions, bi ha prous elementos ta poder pensar en que talment tienga razón y sí que se pueda conseguir ixe estau. Podemos viyer comportamientos que nos levarían ta ixa sociedat totz os diyas a todas horas.

Talment todas nos haigamos de costruyir as nuestras "fes". Creyer cosas con pocos indicios. Pero, nuevament, ixo no habría d'alpartar-nos ni una micra d'a razón. Y muito menos como sociedat. Os luxos irracionals que puede permitir-se un individuo, no habrían de plegar t'as nuestras normas socials que, opino, habrían d'estar rechidas por a razón en o mayor grau posible.
Los argumentos científicos dicen que lo más probable es que no exista Dios y que la peña deje de preocuparse por el más allá y se preocupen por el más acá. Los “argumentos” de las religiones establecidas suelen ser en muchas ocasiones de risa… En otras ocasiones los argumentos tienen algo más de peso y enjundia.
En realidat lo que diz a sciencia por un regular no ye exactament ixo. Diz que no bi ha garra razón ta que calga un dios y que o "fenomeno de dios" ye explicable por razons socioculturals. Os argumentos de ensundia d'as relichión que nombras, los asperaré posau, por si un caso. Y atento.
Yo aquí recurriría de nuevo a Los Simpsons y establecería una ley de alejamiento entre ciencia y religión, que cada cual se preocupe de lo suyo y que se dejen de dar la brasa. A los predicadores religiosos les diría que se dedicaran a solventar problemas más serios que el intentar convencer a quien no le interesa si existe algo más allá y a los predicadores del ateísmo les diría que aunque tengan razón en sus planteamientos iniciales que no se vayan a creer ahora los nuevos mesías, porque excesivo proselitismo en sus ideas se podría confundir con la fe de los predicadores del otro lado y es que a veces los extremos de la herradura terminan estando más cerca el uno del otro de lo que se piensan.
Pufffff. Sobre os "ministerios separaus", te remito a Dawkins en The God Delusion. Quan dices que os predicadors relichiosos s'adediquen a solucionar problemas serios ¿A qué te refieres? Porque quasi prefiero que s'adediquen a o proselitismo "ta ricas", que a que preben de intervenir en o tercer mundo, en a educación u practicament en qualsiquier aria.

Os "ministerios separaus" ye a traza politicament correcta que han trobau os cristianos d'EE.UU. ta fer tant respetable en a opinión publica o creacionismo y a evolución, a teoría d'a Tierra choven y fateras parellanas. Y prou que no pienso deixar-le a la relichión garra aria d'o conoiximiento en exclusiva. A sciencia puede y debe investigar tot lo que quiera sin garra muga ni entrepuz.

Cuanto a los "predicadors ateus", encara que bi ha cada cerrín que ta qué, creigo que simplament prebamos de dar una anvista que no se gosa dar. Me bi incluigo porque ye verdat que no soi un ateu pasivo y que, en ixe aspecto, se me podría considerar un apolocheta de l'ateismo. No sé a resta, pero prencipié a dar ferrete con l'ateismo y o racionalismo en viyer dos fenomenos que me preocupan a-saber-lo:

D'una man, as relichions grans se tornan más furas en os suyos planteyamientos dimpués d'haber pasau por bellas decadas "relaxando" as suya doctrinas una miqueta. Antimás, encara que pierden adeptos y poder "de base", continan tenendo una influyencia masiau fura en os gubiernos d'o mundo y en as leis que sufrimos. Nomás cal remerar que de l'actual gubierno espanyol, todas churoron por a Biblia y quasi todas perteneixen a beluna d'as sectas más "chungas" d'o catolicismo: Opus, lechionarios y bizarradas parellanas....

D'atra man, en as cuchas alternativas, y en sectors amplos d'a sociedat, ye dentrando o "newageismo" con una fuerza sorprendent. Cuento que emplindo lo forau "machico" que deixa lo cristianismo y as relichions tradicionals, "demodés" en bells roldes. A influyencia d'ista protorelichión se deixa viyer ya en temas como a homeopatia, que ye dentrando china chana en o sistema publico de salut, as clases de Yoga en os coles, u a un ran menos institucional, en que en La Pantera Rossa, una de cada dos actividatz sigan d'ista coda.

Entiendo, por tot lo charrazo que te fotes, que ya renuncias a la existencia de garra dios, en no haber-ie indicios. Bien. Con o mesmo planteyamiento puedes renunciar a la existencia d'a "ment-colectiva-post-mortem que no interacciona de garra traza con l'universo" y dentrarás en o maravillosos club de l'ateismo. Ye duro, pero somos as que más molamos y as que milllors argumentos tenemos. Y lo sabes.

jueves, 15 de mayo de 2014

As series como expresión cultural

Fa poco sintié a una companyera decir que no le feba goyo de leyer. No que no le feba goyo de leyer seguntes que libros u seguntes que cosas, sino que no leyeba porque no le feba goyo a mesma acción de leyer. Asinas. Cosa. 

Fa menos encara, charrando de series, un amigo me dició que ell "no viyeba series". Prou que bi ha diferencias. A literatura ye un arte de millars d'anyadas, que practicament qualsiquier puede gronxiar-se-ne y creyar nuevas obras. Ye a base d'a plasmación d'as ideyas y d'as narracions ta que o suyo esprito pueda pasar d'una cheneración t'atra inalterable, u poco alterada.

As series, d'atra man, son un subproducto d'a televisión que de vez, en ye d'o cine. Un arte que creya unatro arte y a on que, en a mia opinión se'n ha creyau unatro arte como en son as series, tal y como las entendemos en istos momentos d'o sieglo XXI. Quasi dende o naiximiento d'a televisión, as series han existiu. Bi'n ha habiu de muito buenas y muitas, muitismas, de prou baixa calidat. Manimenos, creigo que ye en as zaguers dos decadas, quan iste arte s'ha plegau a fer gran y a poder, sin garra complexo, adoptar ixe nombre: arte.

Igual como o cine ye reconoixiu como tal, y qui bi treballa lo fa con prou prestichio, as series han plegau a lo mesmo ran u mesmo dillá. As series ye una evolución d'ixe cine. No ye nomás una "peli larga". Han plegau a tener un luengache y unos tiempos propios. Os personaches cinematograficos han de recontar una historia en bellas pocas horas. Han d'evolucionar en ixe radiu tiempo. As historias no pueden embolicar-se masiau, no podemos conoixer tanto a los personaches como podemos fer-lo en una serie. En una serie bi ha horas y horas ta enamorar-nos de tal u qual personache. Ta que conoixcamos todas as motivacions. Ta que os universos a on que se desenrrollan (fantasticos u reals) prengan una complexidat inabracable por o cine estandar.

Ixa complexidat permite levar ta ixe nuevo luengache cinematografico, ya propio d'as series, historias que no se podrían levar t'o cine standar. Canta de chelo y fuego en ye un claro eixemplo. Pero igual podríanos charrar de atras como Dune, con penibles adaptacions cinematograficas u A Fundación d'Asimov que bell diya aspero que belun s'anime a fer. 

Bi ha bells aspectos tecnicos que, en a mia opinión han permitiu que as series pleguen en un ran de calidat como lo que han conseguiu. Un d'ells ye l'acceso y a disponibilidat que les ha dau internet. En a tele de quan yera chicot, si te perdebas un capitol, no podebas viyer-lo dica que lo refesen un anyo dimpués. Ye verdat que as series no gosaban tener argumentos tant embolicaus, pero como te'n perdeses dos de, por eixemplo, Twin Peaks, te podebas dar por hodiu. Agora, no sé ni qué series fan en qué canals. Me las baixo de internet, bellas vegadas anyadas dimpués de que las haigan feito por a TV. Las veigo quan quiero, os capitols que quiero, sin publicidat, con as pausas que me calga ta pichar u fer una cursa t'a fresquera u t'a falsa. Pero sobre tot, las veigo en orden. En o caso d'as televisions espanyolas lo caso ye mas grieu encara pues historicament han maltractau a las series prou. Yera imposible viyer Cacegadas (Lost) u 24, por meter-ne so que dos eixemplos.


Ye por ixo que beluns, como la HBO, han entendiu que a piratería no nomás no empobreixe as series sino que fa que cada vegada las veiga más chent. Si Chuego de Tronos s'hese emitiu en os primers 80, l'audiencia no hese puesto puyar por cada temporada como lo ye fendo agora. Si agora creixe bell millón d'espectadors en cada temporada ye porque qui se bi incorporan han visto online tot lo anterior.

L'atro aspecto tecnico ye lo baratos que han esdeveniu os efectos especials gracias a la suya computerización. Fer una serie de l'espacio u con scenarios fantasticos como Battlestar Galactica u Chuego de tronos yera fa bellas anyadas imposible de pagar ta una productora normaleta. Agora mesmo se fan productos prou dignos y, sobre tot, creyibles, a pres que pueden asumir as televisions.

Ya no puedo entender a cultura sin series, igual como no puedo entender-la sin libros u mosica. Ya no pregunto si leyes, ascuitas mosica u viyes series, sino qué leyes, qué mosica ascuitas u qué series viyes. Renunciar a la polideza u a los sentimientos que pueda dispertar una expresión cultural ye lechitimo, normal y mesmo puet tener un misterioso orichen biolochico, pero me pareixe que qui lo fa pierde una parte important de toda la cultura que podemos abracar.

jueves, 8 de mayo de 2014

Viñarock 2014 (2) Cronica, anecdotas, cosetas..

Castell mientres o concierto de Pirat's
Antes que a mia mala memoria me prive de poder contar bellas cosetas que viviemos en o Viña Rock, quiero deixar-ne bellas paroletas en iste blog. Ye a versión moderna d'o pase de fotos con que antesmas dabanos ferrete a amistatz y companyeras. Fa poco charraba d'os consellos ta ir t'o Viña y remataba decindo que, a tamás d'os chiquetz problemas que suposa vivir quatre diyas en una acampada a cascar-la de casa, sin guaires sistemas hichienicos y fendo ringlera terne que terne, o Viña Rock mereixe muito la pena. Tos ne charraré de bellas impresions y anecdotas

Collas, collicas y colletas: Podríanos trestallar os conciertos que viyemos, y que nos facioron goyo en tres collas: los que ya hebanos visto bella vegada, os que no hebanos visto nunca pero conoixebanos, y os que ni conoixebanos ni, lochicament, hebanos visto nunca. D'os que no nos facioron goyo, ni en charro, pero en estioron bien pocos.

En a primer categoría, i sería La Gossa Sorda, Jah'sta y Reincidentes. Os primers facioron un conciertazo, devantando a todas las presents y fendo-nos os primers moraus por pogos de tot lo festival. Reincidentes, d'atra man, continan con a mesma rasmia de siempre. Una canta dezaga d'atra, sin aturar y con un buen amiro d'himnos que tot lo mundo conoixeba. D'ixas collas imprescindibles en festivals d'ista grandaria. De Jah'sta no tiengo que una gran laguna...

A segunda categoría ye una d'as razons d'ir t'o Viña. Viyer collas que no pasan guaire a soben por Zaragoza u que, quan vienen, lo fan a uns pres masiau grans. Ye o caso de: La Raíz, Pirat's Sound sistema, Aspencat, El Reno Renardo, Bongo Botrako u Juantxo Skalari. Pirat's y Aspencat nos facioron pasar un d'os millors ratos d'o Viña. As dos collas tenioron un directo sobrebueno, movendo muito a la chent. Castellers y quatribarradas por tot, mensache politico y un ambientazo entre o publico que ta qué.

El Reno Renardo ye d'ixas collas que i fuemos por fer bella cosa y que nos sorprendió prou. Antimás de fer buenas risas con as letras d'as cantas y as fateras que iba decindo, o publico estió bien entregau. Disbrazar-se de reno a 30 graus y antimás bailar ye muestra de que tien una colla de seguidors prou fidel, fura y barrenada. Ta forro de bota, faciemos un wall of death (viyer videos más t'abaixo), un d'os millors inventos d'os conciertos metalers.

La Raíz sé que me fació goyo, pero a verdat ye que no lo remero guaire bien. Ta bien u ta mal, yera a rebutir de chent y no podié disfrutar-la como m'hese cuacau. Ixo y que ta ixas envueltas levaba buena zorrera. Parellano me pasó con Juantxo. O concierto yera rebutient y me fotié quasi tot lo rato indo a por un pozal (u a pichar, ya no lo remero) y prebando de trobar a Arale, asinas que tampoco no lo viyé guaire. Ta qui no le faiga goyo o suyo nuevo disco, a lo menos en o Viña tocó quasi tot de Skalariak, asinas que, lo poco que viyemos lo bailemos bien bailau. Tres quartos d'o mesmo con Bongo Botrako. Lo que viyemos y remero, bien sin más.

Banda Bassotti y Fanfare Ciocarlia nos deixoron una mica fredos, tot y estando prou buenos. Nos asperabanos más borina u talment no yeranos en ixa onda.


Bohemian Betyars
Lo gran trobo que faciemos estioron Bohemian Betyars, atra colla de "imos a viyer de qué va isto" y que nos fació pasar una gran horeta de bailes. Antimás una colla de chent heba pillau una cuerda ta blincar a comba, asinas que no i faltaba garra cosa. De l'este d'Europa son plegando cada vegada millors collas y mosicas y aquí quasi no'n conoixemos brenca.

Viyemos a más collas: La Fuga, Violadores del Verso, Rosendo, La Pegatina, Kaotiko, ...pero u poco, u malament, u no los remero guaire, u no tiengo garra cosa buena que decir. En qualsiquier caso, todas istas collas por 37,50 que nos costó a dentrada, ye más que bien. Y con a bebida más barata que en muitas salas de conciertos.

Sinyals: Ye verdat que a politica no ye guaire present en o Viña. Con tot y con ixo, de sinyals bi'n heba por tot. Muitos d'a Republica Espanyola. Y muitos atros d'as nacions sin estau d'ista parte d'Europa. Nusatras yeranos acampadas entre un sinyal gallego y un castellano, totz dos con estrela, a canto d'una ikurriña, y viyendo dende a nuestra tienda, bellas senyeras, una lionesa, una aragonesa con l'escudo oficial y bells par que no reconoixié, antimás d'as tipicas piratas u d'a marichuana.

Con as collas que tos he dito antes, ya podetz preixinar que d'estreladas catalanas nos ne fartemos de viyer. Más que más en La Gossa, Pirat's y Aspencat, pero tamién en a resta de conciertos. As nuestras, as aragonesas, de cabo ta quan se feban una gambadeta. Mesmo en bells ratos nos las metebanos en o tozuelo ta escusar-nos una insolación. Asinas teniemos as anecdotas de siempre. D'una man catalans y valencianos que nos veniban a preguntar porqué a estrela yera astí. D'atra, aragoneses que la reconoixeban y que veniban a saludar-nos y a compartir bailes y tragos. Asinas nos trobemos con uns teruelanos que s'heban feito un sinyal cosendo la estrela en una muestra de "fe-te o pre" de libro. Atro mozo nos vinió a preguntar como heba quedau o Valencia (l'equipo de futbol) o diya d'antes. Cal decir en a suya esfensa que yera tot pleno de valencianas y que la levabanos en o tozuelo, con lo que no se viyeba ni estrela, ni azulete que distinguise os sinyals. Por probabilidat, lo lochico yera que estasenos valencianas.


Chugando a la cuerda mientres
un concierto
Disbraces: Soi a-saber-lo de timido y me fa prou vergüenya dibrazar-me. Pero he de reconoixer que las vegadas que lo he feito, me lo he pasau muito bien. En o Viña, no sé por qué, te trobas disbraces por tot. I veyiemos a chent vestida de pirín, como no, d'Obelix, muitismos renos en o concierto de El Reno Renardo, un(a) cabaretera, un hombre con un vistiu de maruja, ... de tot. Puet estar que remates una mica canso de tanta foto que se fa la chent con tú, pero regular que fas buenos ratetz!

Acampada: A tamás de toda la mierda que se i forma, d'a pudor d'o zaguer diya, d'os tornaus, d'o mal dormir por os capins y a rave, l'acampada ye d'o millor d'o Viña. Posar-te a viyer a la chent pasar, charrar con os vecins y compartir experiencias y espacios, u fer una gambada por os corredors viyendo a la crica capins que se i chuntan, ye una d'as actividatz más entretenidas que fer en o Viña. Soi seguro de que bi ha chent que no sale de l'acampada en os quatre diyas. Que nian tien pulsera. Y que, con tot y con ixo, se lo pasa de pistón. Como he dito antes, ye un buen inte ta conoixer chent de totz os puestos u ta fer a riseta con os capins más orichinals.

Mientres os tres diyas, por eixemplo, bi heba una colla de mozos y mozas "pescando" en o camín que saliba de l'acampada, con canya y tot. Vistius con un chapero feito con bricks de vin, y con lunetas de 3D, cada vegada que i pasabanos nos esmelicabanos. Atros, se meteban con un megafono chilando fateras como "Os Simpsons no existen. Son un dibuixo. Spoiler, spoiler". Mesmo qui vendeban latas u "atras cosas" gosaban de tener a suya gracia. No sé por qué ya dende o primer diya, se prencipió un chilo que duró toda la acampada. Si belún en qualsiquier puesto de l'acampada (y yera PROU gran) chilaba ANTONIOOOOO, o chilo se iba transmitindo por tot (rollo Mockingjay), rematando con meya acampada chilando ANTONIO sin garra sentiu. Parellano, encara que en millor mida, pasaba quan se chilaba BUKAKE. O zaguer diya, mesmo entre canta y canta en os conciertos, se sentiba bell ANTONIOOOOOO. Me fería goyo de saber como ostias prencipió, pero ixo le'n deixaremos a la memetica de Dawkins...

Dos criticas: La una, que no s'empleguen vasos "de plastico duro" d'os que se pueden reemplegar, u que sisquiá den a opción. As cambreras se nos miraban enarcadas de tot quan les demandabanos que nos reemplisen os vasos. En isto encara queda muito por amortrar.


O recinto a primerisma hora,
quan encara se puet bailar
A segunda, un stand (no remero de qué) en o Viña Grow, a carpa de productos relacionaus con a marichuana. Bi heba una ruleta que por un euro la chirabas y te podeba tocar no se qué, acompanyada por dos barbies bien pretas en una escamilleta alta. A lo menos una con as popas operadismas. As dos en plan muller obchecto. Que en istas envueltas, en un festival que se suposa alternativo y tal, continemos fendo servir cosas asinas ye penible. Que estase o stand con más chent de tot lo Viña Grow ye hiperpenible.

D'o Viña me traigo tres nueitz sobrebuenas de mosica y borina, una ripa de remeranzas, anecdotas y risas y muitas collas que he conoixiu en directo, que a la fin ye lo que importa. Ixo y comprobar que a los trenta y tantos se pueden disfrutar a-saber-lo istos festivals. Aspero poder tornar-ie antes con antes.

Tos meto tamién bell video d'os que he penchau en Youtube. Son prou malos, pero ye a mia vivencia. Si queretz videos buenos, o rete ye pleno y cada diya continan puyando-ne-ie más.








ANTONIOOOOOOOOOOOOO!!!!

martes, 6 de mayo de 2014

ViñaRock 2014 (1): Consellos ta Viñarockeras

Concierto d'Aspencat
O ViñaRock ye d'ixos festivals que siempre tien buens cartels y que, de toda la vida, heba quiesto ir-ie. En 2006, Arale y yo bi estiemos por primer vegada. Por unas cosas u atras, siempre se nos feba dificil de tornar-ie, pero a la fin, en ista edición podiemos fer-lo. Bi fuemos dende Zaragoza en autobús, ta escusar-nos haber de tornar de resaca y conducindo. Quasi ueito horas de viache, que mereixioron bien a pena. O Viña ha cambiau prou dende que estiemos aquell mitico 2006 a on que o publico forachitó a Ramoncín, pero muitas cosas continan igual. Asinas que, antes de fer a cronica, quiero dar bells consellos ta qui quiera ir-ie. Y tamién ta remerar-me-lo a yo mesmo, quan decidamos de tornar-ie.

Conciertos y horarios: Cadagún ye como ye. A nusatras nos fa goyo de poder bailar en os conciertos. Mesmo poder salir-te en un inte a pillar un pozalico de biera y tornar antes que no haiga rematau o concierto. Despedi-te de fer isto pasadas las 21 u las 22, pendendo d'o diya. Manimenos, las puertas ubren as las 16:00 y os conciertos prencipian a las 17:00, asinas que bi ha muitismos conciertos que puetz gronxiar-te si tiens a suerte de que programan buenas collas ta ixas horas. Ta zorriar, antiparte d'as barras, a organización achusta carretz y mochilers que van por entre o publico vendendo biera terne que terne. En as primers horas quasi no te cal salir que ta pichar. A primer hora ye tamién un sobrebuen inte ta conoixer collas nuevas. En as dos edicions que somos estadas, as sorpresas millors nos las hemos levadas en istos horarios.

Hichiene: Villarobledo, o lugar a on que se fa o Viñarock ye pleno d'una tierra ixuta de tot. Bells segundos dimpués de montar a tienda, tot ye pleno de polvo. En os pels tuyos se va fendo bella mena de tarquín a monico mientres tot lo Viña, que ye de muit mal sacar. Si tiens os pels largos, ya puetz tener bien de paciencia ta cepillar-te de maitins. Te foterás bien de rato.


Replegando as cosas o zaguer diya
L'acceso a l'augua ye prou radiu. En o lugar, no bi ha que una fonteta y se i forman unas ringleras d'o copon. Bi ha duchas, ixo sí, pero de pago (no guaire) y, lo pior, con unas ringleras mayors que las d'a fuent. A posibilidat millor, si no yes guaire niquitosa, pasa por unas chetas que meten a o canto d'as duchas. Te i puetz escoscar a cara y ruixiar-te bell poquet. Mesmo emplir bella redoma y foter-te-la por alto. Con ixo, y tovalletas "intimas" y cosas parellanas, alto u baixo te puetz apanyar. Tamién en o lugar bi ha casas que ofreixen duchas por bells pocos euros. Con ringleras, prou que sí.

O papel hichienico u moquers de papel, tamién son un elemento imprescindible. Encara que os escusaus gosan de tener papel, como dimpués de fer toda la ringlera, pares cuenta de que no'n tiens, te puede dar un mal. Si yes d'as que cagan malament difuera de casas suya, ni te planteyes ir t'o Viña.

Diners: A la fin, o Viña no ye tant caro, a lo menos en a parte d'a zorrera. Ta que tos faigatz una ideya, o pozal de biera / tinticola iba a 6 euros en o recinto, y o de cubata a 8. Pero si te sabes apanyar bien, te sale una meya más baixa. D'una man, bi ha muitas horas de 2x1 que aprofitar. Difuera d'o recinto, os stands oficials teneban 2x1 dende as 5:00 dica las 15:30, asinas que o socalce saliba bien de pre. Ya en o recinto, o 2x1 duraba dica las 18:00, atra razón ta dentrar-ie luego. Por tot lo que bi ha arredol d'o recinto, antimás, bi ha arrienda laters que venden as latas a un euro. Beluns mesmo más baratas. Ta forro de bota, estianyo a organización ha feito os packs botellada, que se podeban pillar astí. 6 litros de biera (Mahou) los vendeban a 8 euros, que no ye mica mal.

Cuanto a lo tema economico, en o Viña tienen tamién ixe malizo costumbre d'as putas fichetas. Puetz cambiar euros por "diners Viña" que, como de cutio, dimpués no te tornan a cambiar, y te has de minchar tot lo que te'n sobre. O mio consello ye que o tercer diya nian en pilletz. O primer diya, malas que veigatz una caseta de cambio, pillatz-ne una buena cantidat, sin pasar-tos. Ixe diya de tardes ye una horror prebar de cambiar diners porque lo ye fendo tot lo mundo. Pero ye que antimás se puede zorriar muito sin monedetas d'ixas. Os debantdito carretz (BebeRapid) y mochilers, acceptan diners de verdat, asinas que tos podetz apanyar alto u baixo bien sin tokens (como les dicen a las monedetas istas). Os laters, lochicament, nomás acceptan euros.


Una d'as montanyas de mierda
Furtos: Dreitament no en sabié de dengún, pero sí que se sentiban en as ringleras historias de que a "fulanica" le heban dentrau en a tienda. Por si un caso, no tos levetz cosas de guaire valura. Si tos levatz lectura ta l'autobús (cosa que recomiendo), que no sigan libros que les tiengas guaire aprecio u que no sigan facils de tornar a trobar. Ebook, ni se tos ocurra. Idem con camaras caras, paratz cuenta de portiar o movil siempre dencima, no deixetz o calcero difuera d'a tienda de nueitz. Talment no por furtar, pero si por bell capin fendo lo fato, tos pueden apareixer en casa dios. De perras, yo en deixaba bella parte en a tienda y atra en a cartera que portiaba, por si me'n furtaban en un puesto que'n tenese en l'atro. Sin ixorrontar-tos, pues ya tos digo que ni a nusatras ni a la chent d'arredol nos desapareixió cosa, pero sin deixar-lo tot a la bimbola.

Bebida y atras drogas: Nusatras i fuemos en autobús. Ye una mica canso, pues son quasi ueito horas de viache, entre unas cosas y atras, pero la tornada de Villarobledo con resaca y conducindo, no quiero ni esmaixinar-la. Asinas que habiemos d'optimizar o peso que nos levabanos. Si vas en auto, rai, pero si vas en autobús, dimpués habrás d'andar firme rato con tot lo que te i leves. Asinas que deixa a bebida en casa. Leva-te nomás bella coseta t'a primera, y mesmo nian ixo. Atra cosa no, pero de bebida, en o Viña, sobran as ufiertas.

Cuanto a las drogas ilegals, ni viyé ni sintié charrar de controls. Con tot y con ixo, puet estar que'n fesen en a carretera. Igual como con a bebida, en o Viña puetz conseguir practicament lo que quieras. Cuesta bella mica más, pero no te'n quedarás sin. Mesmo estianyo, en a carpa d'o Viña Grow bi heba un stand a on que t'analisaban a tuya droga de baldes y sin marrons.

Sol: Dos anyadas i somos estadas y as dos nos ha feito a-saber-lo sol. Por lo que sentimos d'a chent que i va de cutio, ye lo normal. Encara que bella anyada bien que plevió. Te va a tocar fer ringleras. Muitas. Y estar-te baixo lo sol en os conciertos d'a tarde. Asinas que para cuenta en ixo. Ye basico una gorra u bell chapero ta que no se te "pose o sol". A crema t'o sol no cal ixublidar-la nunca. Ni aftersun, por si no'n ye prou. Ya pendendo d'os zarrios que leves y de si bi vas en auto u no pas, no ye mica mal, portiar bell toldo u haima ta tapar-te lo sol d'o maitin. Se gosa de plegar tardi y o sol sale luego, asinas que cada ratico que pase la tienda en o paco, ye un rato más que dormirás.

Movils: Iste anyo bi heba unas casetas ta cargar-te o movil. Se i deixaba dos horetas y por dos euros te lo tornaban cargau de tot. Como as baterías d'os movils duran lo que duran agora, recomiendo de amortar-lo siempre que sepamos que no nos va a caler fer-lo servir en un buen rato: de nueitz, si somos de botellada con toda la colla d'amigas, etc...


Un d'os puestos ta minchar
Virolla: Igual como con a bebida, en o Viña no tos faltará de minchar. No cal que tos levetz guaires cosas. Por pres prou acceptables bi ha arrienda puestos a on que minchar macarrons, roz, tocin, entropans, u mesmo pizza u kebab, si sotz una mica más morrudos u tenetz más diners. No recomiendo virolla guaire "densa". Nusatras nos apanyemos con ensaladas, fruita y poco más de meyodiyas. De nueitz, ya aintro d'o recinto, hebas de morir a o palo de fer gasto, pero a verdat ye que os puestos de pizza, entropans y kebab yeran prou buenos y no masiau caros.

Tornados: En Villarobledo bi ha un fenomeno de l'orache que yo no conoixeba. Se i fan tornadetz terne que terne. No son furos. No itz a salir volando. Ye unatra d'as diversions d'o Viña. Pero a vuestra tienda y/u toldo ye, a efectos d'o viento, una vela, y sí que pueden inviar-la a cascar-la. Ya podetz clavar clavadas as piquetas y no deixar difuera d'a tienda cosa, sin estar cusirando-la. A primer anyada que i estiemos caceguemos una esterilla por iste fenomeno. As dos anyadas hemos visto tiendas volar. Ye muito curioso de viyer, y mesmo te'n rides, siempre que no siga a tuya tienda la que vuela.

Paciencia: O Viña ye mosica, diversión y tot ixo. Pero tamién ye foter-te bien de rato fendo ringlera. Cal fer ringlera ta tot. De contino. A todas horas. Asinas que arma-te de paciencia. Y de biera. En l'inte puede pareixer un catén, pero tot lo que te'n levas, mereixe la pena d'aguantar-lo: Anecdotas ta anyadas, buen rollo, nuevas collas que conoixes, a complicidat de muita y muita chent de totz os puestos, ...

Y no puedo rematar un post sobre o Viña sin chilar bien fuerte: ANTONIOOOOOOO, BUKAKEEEEEE ;-)