jueves, 20 de diciembre de 2007

Dinnidat monegrina

Escribiba fa bels diyas fendo-me a mofla d'o proyeuto de Gran Scala (ta par d'alabéz conoxiu como Spyland). Pues parix que ba en serio. Dimpués d'a foto an que toz os mainates d'Aragón, os amos d'a tierra, os nuestros (Marzelino y Biel) y os foranos (o capital en cualsiquier d'as suyas representazions), meteban as suyas mans, l'una denzima de l'atra, aimando-se más que no un chobenón con a primer sobatida que se fa, o proyeuto parix que cuasi lo aigan prenzipiar a costruyir. Os aragoneses nian tartir. Que se i creyarán un trapazil de puestos de treballo y toz podremos fer un CSI Monegros.

"Pa que tanto!" u "Rojo, par y gana" son ya bels clasicos d'a umor aragonesa. Os alcaldes monegrinos bien contentos de poder bender as faziendas suyas por buena cosa de diners. Biemplegau Mr. Marshall y tot ixo. A lo presidén d'a comarca ya me lo beigo puyau en una balconada dizindo ixo de "como alcalde buestro que soi..."


Pero como siempre bi ha aragoneses que somos fatos y que no queremos tot ixe progreso y desembolique que nos trayerán os chugadors y as familias de burgueses estalentaus, a resistenzia ya se leba organizando mientres bellas semanas u meses. En o mundo d'os blogs tot pasa de camín y ya tenemos dende fa diyas o blog que replega ixe mobimiento en contra d'a especulazión. O suyo nombre ye Los Monegros no se venden y l'adreza suya ye http://losmonegrosnosevenden.blogspot.com/. O benién diya fan una charrada en Sariñena an que esplicarán a suya oposizión t'o proyeuto. Tos deseyo suerte dende as tierras expoculadas!!!

miércoles, 19 de diciembre de 2007

300 años colonizaus... y lo que queda

En momentos de rematar l’año 2007 y cuan ya han prenzipiau os actos d’o 20 d’Abiento, contina sin aparixer por garra cabo os 300 cabo d’año d’a nuestra conquista. De cabo ta cuan me foi una güelladeta t’os papels, goso beyer a TB y, en zagueras, ascuito asoben Aragón Radio y… no! Que no i dizen cosa. Nian tartir. Pero me dziba a yo mesmo, que isto d’a historia, no nos intresa que a os cuatro frikis de siempre. Istos aragonesistas enzerrinaus en remerar que estiemos un Estau, que somos una nazión y… quemisió… que talmén caldría que tornasenos a estar un Estau, no?

Pero be-te-me que a istoria, como a muller española, cuan intresa, intresa de berdat… 300 años conquerius. 300 años dende que acotolón a personalidat de un Estau y d’os pueblos que lo componeban. 300 años de rebaxadas no importan a dengún. Ni os meyos, ni o gubierno, ni a más gran parti d’a soziedat. Nomás que bellas organizazions de barrenaus se’n han feito. Manimenos os 200 años d’a eroica esfensa de Zaragón sí que cal remerar-lo. Cal remerar con “espectaculares” que les dizen por Chile. Ixos granizos cartels que surten en os tarabidaus an que asperas l’autobús u en as carreteras de dentrada a la Inmortal. Cal remerar-lo mesmo con anunzios en prensa, TB y Radio. Y antis que no se faigan ixos 200 años de resistenzia debán d’os malizos gabachos franzeses que bulcan os cambions d’a fruita balenziana, murziana y lebantina en cheneral (d’o Lebante español, ye de dar).

Emos cazegau (u nos han cazegau) a nuestra istoria más nuestra. Y lo pior ye que la han sustituyida por bella suerte de fatas remeranzas de feitos que t’a nuestra nazión talmén estión importans, pero de seguras que no tantismo como a guerra de Suzesión y as consecuenzias que tenió ta nusatros y ta otris. Cuals son as calendatas que siempre remera un pueblo? A suya naxenzia y o suyo acotole (si ye acotolau). Pos nusatros, ixe Aragón S.L., remera a resistenzia debán d’os franzeses, o casorio d’os reis catolicos, a ecspo internazional de 1908 y fateras como ixa. D’as tres esferras, mica.

Sí que remeraremos, y lo ferán entre atros Marzelino I y o suyo delfín Biel, l’asesinato d’o Chustizia. Pero en ixe ambién de “aquí no pasó cosa”, jolibudiense, de “mira-te tu que cosas tan curiosas que tien a istoria” y de “bienga, que como fa fredor, imos a marchar ascape ta casa, a bier si istos ban a remerar lo que estión y lo que les fazión / faziemos”.
Tanimientres l’enemigo ye Cataluña, que nos furta quemisió qué y os bascos que quieren estricallar ixe país que fazió Isabel y Fernandico. Y ta nabidat brindaremos con caba (aragonés, prou que sí) por Gran Scala…

Entalto Aragón conqueriu, chusmeso, siempre leal y capitalista!

jueves, 13 de diciembre de 2007

20 d'Abiento

Tornan as Chornadas por os dreitos y libertaz nazionals d'Aragón. En ista sietena edizión, son organizadas por Unibersidá - Coleutibo Aragonesista, A Enrestida y Chobenalla Aragonesista mientres os diyas 17 y 21 d'Abiento. O programa ye:
Lunes 17 d'Abiento. 20:00 Salón d'actos. Casa de l'estudian (C / Corona d'Aragón, 42)
Mesa Redonda "L'aragonés en internet" con os fabloggers Mensachero, Charrabis y Cordón Trenzau.

Miercols 19 d'Abiento: 19:30. Salón d'Actos. Casa de l'estudian (C / Corona d'Aragón, 42)
Charrada: "Aragón, 300 años de asimilación" con os istoriadors Daniel Lerín y Lorién Jiménez

Chuebes 20 d'Abiento: 19:30. Aula 4 Escuela d'Estudios Sozials (C / Violante de
Hungría, 23)
Proyeuzión: "Aragón, 25 años después". Documental de Miguel Montañés y Isabel Soria

Biernes 21 d'Abiento. 19:30 Seminario 6 Facultat de Zienzias Economicas y Interpresarials (C / Dr. Cerrada,1-3)
Charrada: "Yesa en la actualidad" con representans de l'asozíazión Río Aragón y Antonio Casas, profesor de Cheolochía d'a Unibersidat de Zaragoza.

Cuento que son bien intresans, asinas que iz-ie...


D'atra man, y bels poquez diyas antis, o biernes 14, o BIC ha organizau bels actos tamién ta remerar a fegura d'o Chustizia d'Aragón, asesinau por esfender os dreitos y libertaz nazionals d'Aragón. A las 20:30 ferán un acto pulitico en a Plaza d'o Chustizia (no en a plaza Paraiso, sino en a que bi ha en o Casco Biello) y dimpués, a las 22:00 se ferá una borina independentista en o local d'A Enrestida. Podez trobar más informazión en o blog d'ista zaguera asoziazión.
Por si bel espisguardau no conoix a istoria d'o Chustizia, Chuan V de Lanuza, puet conoxer-la en iste mesmo blog en os articlos que fazié de berano sobre as Tres Esferras (parti 2).

miércoles, 5 de diciembre de 2007

Bufa ixa bela...

Bufa, bufa, bufa ixa bela, bufa, bufa, bufa-la ya.... Si estase una personeta le'n sería cantando. Tierra de Barrenaus fa güe un año. Lo que prenzipió más que más, como un puesto ta pasar bel ratet, espardir combocatorias y prebar d'amillorar o mio aragonés, s'ha tornau en toda una basemia ta yo. Cuan he de peteniar por Zaragoza, antis de dormir, cuan beigo, leigo u siento as notizias... siempre bi ha bel inte an que pienso "d'isto caldría que'n charrase en o blog". Tiengo arrienda articlos prenzipiaus en l'ordinador mío que nunca no rematé y ideyas, muitas ideyas que nunca no he puesto fer reyalidat.

A la fin, un añet. Más de 6000 besitas. 150 "articlos" (uno cada dos diyas y pico no ye mal) y tot en ista chicota luenga que china chana me pienso que irá rebiscolando. En iste zaguer año he feito casamuda, tiengo un mixín plegau dende Banarús, he descubierto a bizi, CHA s'estalapizó en as elezions, s'han cremau arrienda fotos d'o Rei d'Espaja, Comando Cucaracha ha feito nuebo disco.... Y he escrito. Muito. Aquí y dillá d'iste chicorrón blog que aspero que tos faiga tantismo goyo como me'n fa a yo. A! Y he chugau a Magic. U millor dito he partizipau en os torneus de Freakland, porque fueras de bel torneu, no i he feito que a risa... y pasar-ie un buen ratet.


Os diez afers que más en he charrau son: aragonés, conzierto, Aragón, mosica, friki, Nogara, Zaragoza, aragonesismo, borina y pulitica. Ya beyez. Tot mezclotiau.


Simplamen agradixer-tos a toz los que leyez ista finestreta t'o mundo que me he feito. A toz os fabloggers que aduyaz a que en ista luenga se pueda charrar de tot y que, a monico, imos fendo una nueba coleutibidat de usuarios de l'aragonés. A toz os que luitan por l'aragonés y/u por Aragón. Y nomás aspero poder continar fendo iste blog más tiempo y millor feito. D'ideyas, creyez-me, no me'n mancan...

sábado, 1 de diciembre de 2007

Notizietas

No aturamos. Ta cualsiquiera d’istas notizias podría adedicar un articlo entero, pero encara no me bosan por iste blog, asinas que abremos de achuntar-las. Sisquiá contine sin poder charrar de todas as cosas que se fan.

Dimpués de bel tiempo ta esbiellar custions teunicas torna Radio Topo (101.8 d’a FM zaragozana) y os suyos programas. Estiaño l’aragonés i será bien presén. A chen de
Fendo Orella ya ban emitindo en o nuebo orario os Biernes de 19 a 20. Un programa de raso en aragonés que charra d’autualidat. En atro programa, La Enredadera, que se fa os Domingos dende as 21, se fa tamién una chiqueta sezión en aragonés y sobre l’aragonés an que se irán dando as notizias que baigan surtindo arredol d’ista luenga tan polida que tenemos.

Tamién dimpués debel tiempo, podemos leyer o nuebo numero de Espiello, o 22-23. Ye doble y, como ya ye costumbre, se i charra de toda mena de cosas: lingüistica, zombis, as bacterias... y prou que con as sezions de siempre: breus d’a luenga, a chugar, a leyer!, notizias d’Aragón... y una entrebista con a Federazión de Fablans en o suyo 25eno cabo d’años. Pocas rebistas en cualsiquier luenga fan seis años y bentitres numers con tantisma salut y calidat y fendo-lo cada diya millor.

Parix que a
FLA d’estiaño recupera bella cosa d’as edizions d’antismas, con muitismo más publico que no as dos zagueras. A Feria se ferá dende o biernes 7 dica o domingo 9 y o sabado 8 bi abrá un conzierto de Prau y Mallacán. O programa ya ye penchau en a web suya.



Y ta rematar, a la fin ye publico o programa d'as chornadas sobre toponimia, que charraba fa bels meses, que se ferán en l'Alto Galligo o cabo de semana d'o 15 y 16 d'Abiento. Podez leyer-lo punchando aqui.

jueves, 29 de noviembre de 2007

Aragón en as Cortes españolas

Contino con bellas reflesions sobre o sistema d'a "democrazia española".

Que Aragón u cualsiquier atra nazión tienga bella mica de presenzia en as Cortes Aragonesas pende, más que más en a cantidat de diputaus que i tienga. Con tot y con ixo que'n tienga muitos u pocos rai si istos son d'o PSOE u o PP que tienen brazos de fusta a la ora de botar y que, a tamás d'aber estau trigaus por Zaragoza, Uesca u Teruel no ripresentan mica a os aragoneses d'as debanditas probinzias. Alabez ye de dar que cal que ta que en ixos organos se sientan opinions aragonesas ha de aber-ie partius de raso aragoneses. Podríanos tamién pleitiar sobre l'aragonesidat d'ixos partius, pero imos a suposar que sí que son aragoneses u mesmo aragonesistas. ¿Porqué nomás bi ha un representan de partius aragonesistas (considerando aragonesistas a CHA y a PAR) en o Congreso d'os Diputaus? En primeras, a rispuesta fazil ye "porque no les bota a chen" y ye berdat en parti, pero cal mirar-se un poquet ixas chicorronas trampetas que a "democrazia española que toz nos diemos blablabla" tien.


Cada diputau eslexiu t'as Cortes Españolas ye eslexiu por una probinzia. Cada probinzia "imbía" un numero de diputaus t'as Cortes seguntes a suya poblazión. Como minimo tres. Y como Aragón ye como en ye, Zaragoza bi imbía 7 (si no remero mal), Uesca tres y Teruel atros tres, que ye lo menimo. En Zaragoza ye alto u baxo fazil que d'ixos siete, uno en siga de CHA u PAR. Caldría, en primeras y si o sistema estase proporzional, que les botase alto u baxo 1/7 d'a poblazión d'a probinzia zaragozana. Pero en Uesca u Teruel ye cuasi imposible. PAR y CHA tendrán bel diya un 33% de boto en beluna d'ixas probinzias? Cuento que no...


Asinas pues, d'Aragón nunca no bi irá que un diputau "nazionalista" t'as Cortes españolas. En Teruel y en Uesca siempre tendrá uno o PSOE y dos o PP u de rebés.


Muitos saputos "rufierters" mesmo gosan dizir que o sistema ye feito ta que os partius nazionalistas tiengan más representazión que no'n merixen. Y como a chen, por un regular no ye informada, lo crei y lo ba repetindo por toz os cabos. Si en cuenta de que a zircunscripzión (a redolada por a que esleximos a os diputaus) estasen as probinzias, ista estase l'Estau no solo no bi abría menos representans de partius nazionalistas (perifericos, prou que sí ;-) )sino que bi abría alto u baxo os mesmos y en o caso de bellas nazions, mesmo más. Si en cuenta d'estar l'Estau u as probinzias, estasen as comunidaz autonomas tamién tendríanos un caso parellano. Y ye de dar, que IU en quitaría muitismos más en cualsiquier caso estando un partiu minoritario en todas as probinzias, pero no en l'Estau ni en as comunidaz autonomas.


Fa tiempos bel conoxiu de IU (u d'o PCA, no lo remero) me pasó una simulazión de datos sobre iste afer. No la he trobada, pero en he trobada unatra que esplica iste caso dende l'ambiesta española y de IU, pero que nomás por os datos merix leyer-la. La podez trobar punchando aqui. No i apareix a simulazión por comunidaz autonomas, pero continaré miran-do-la a bier si la trobo. Si belún la tien, por fabor, que me la imbie.


miércoles, 28 de noviembre de 2007

Transfuguismo y partitocrazia

Antis de prenzipiar con "l'alicatada" de güe, si belún tien bella ideya de como traduzir "transfuga y transfuguismo a l'aragonés, le'n agradixería asabelo.

He pensau en iste articlo beyendo iste maitín en a TB como o PSOE español conseguiba salbar a la suya Ministra de Fomento grazias a o boto de dos tranfugas, la uno d'o PP y la otro de Coalición Canaria. Isto m'ha remerau tiempos d'antismas y no tan d'antismas con ixos afers de Gomariz y P.J. en Aragón y Tamayo en a metropoli, que le dizen por atros blogs. Dixando a un costau o caso de P.J. que qui sepa de qué ba ya'n sabe prou, d'os atros dos querría charrar-ne una mica.

O sistema de l'Estau y d'as comunidaz autonomas como entidaz churidicas ye partitocratico. Ye dizir, tu botas a un partiu que ha eslexiu, en teyoría de traza democratica, a os suyos representans. Botas a o partiu, no a qui ba en as listas. Fueras d'a botazions t'o Senau español an que puez eslexir a qui te pete de cada lista u mesmo de diferens listas. Manimenos, cuan os representans han estau eslexius o puesto ye suyo y pueden fer lo que les agane. L'exemplo más platero ye o d'o transfuguismo. Una persona eslexida por o partiu X, bei a luz y diz de pasar-se t'atro partiu Y. Como o puesto ye suyo puede fer-lo y no ye contra garra lei. Si os ziudadans esenos eslexiu a Fulanico de Tal como o representan nuestro, simplamen por estar Fulanico de Tal, no bi abría garra problema. En as beniens elezions podríanos tornar a triar-le u abentar-lo. Pero os ziudadans no esleximos a Fulanico de Tal. Esleximos a lista d'o partiu X an que ye Fulanico de Tal y que, por un regular, nian conoxemos.

Iste sistema ye de dar que ye inchusto por an que quieras que te lo mires. Bi ha dos soluzions bien plateras. Una: fer listas ubiertas u semiubiertas an que os ziudadans podamos triar dreitamen a os nuestros representans. L'exemplo de semiubiertas ye como se fa en a Unibersidat de Zaragoza an que tu botas a la lista X y d'ixa lista marcas a Fulano, Mengano y Zutano u no marcas a dengún y l'orden ye o que i mete. L'exemplo de ubiertas de raso ye como se fa en o Senau an que tu puez triar a Fulanico d'o partiu X, Menganido d'o Y y Zutanico d'o Z. Asinas o puesto sí que sería lechitimamén (bueno, alto u baxo) d'ixa persona porque os ziudadans l'emos eslexiu.

L'atra soluzión ye que os puestos no sigan d'as personas sino d'os partius. Y si Fulanico de Tal diz de marchar-ne, lo forachitan d'o suyo puesto y si ye menister d'o partiu. Isto rispetaría a boluntat d'os ziudadans en o sentiu de que no nos ufren a posibilidat de botar a personas sino a partius y no quiero yo que o boto mío t'o partiu X, se'n baiga, por un regular por custions que no son puliticas, t'atro partiu. (Caso Tamayo, p.ex.)

Con tot y con ixo o berdader problema ye a partitocrazia. Con as dos soluzions nos amanaríanos más ent'a democrazia, pero no dixarían d'estar os partius politicos (u bels personas aintro d'els) qui dizen qui ba u qui no ba t'as listas eleutorals. Y d'ixe problema podríanos charrar-ne muito más.

viernes, 23 de noviembre de 2007

O conzello terne que terne

O conzello de Zaragoza contina con o lingüizidio. Iste podría estar o titular... Dimpués de malfurriar os diners nuestros (pago los mios impuestos en A Inmortal) en abentar o cartel de Emanzipazión Choben y fer unatro nuebo nomás en castellano, dimpués de cambiar o nombre d'a Fuella d'o boluntariato y meter-lo nomás que en castellano, a una pregunta reyalizada por CHA en o conzello sobre a Feria Amostranza que se fazió l'año pasau, a conzellera de ¿Cultura? ha respondiu que "no contempla a continidat d’a Feria d’a Educazión y d’a Cultura Aragonesa Amostranza" y que "l'aragonés y a cultura aragonesa son parti d’a demba cheneral d’a cultura española, y como tals no han d'estar ocheto d’un tratamiento espezifico y esferenziau d’a resta d’as autibidaz culturals que se programan dende o Conzello de Zaragoza."

Ta qui no i fuese, ixa feria achuntó a organizazions y entidaz en esfensa d'a cultura aragonesa. Bi abió prous autibidaz mientres tot lo cabo de semana y se i amanó arrienda chen ta intresar-se por lo que bi eba. Ta muitos, una d'as millors iniziatibas que s'empentón dende o conzello en a lechislatura pasada. O equipo de gubierno d'o conzello d'agora ye enzerrinau en abentar tot lo que ulore a aragonés u cultura aragonesa. Dende fa años, a demba de Cultura, antis menada por Rosa Borraz (güe en fainas d'esfensa d'a muller) no solo no ha feito cosa por l'aragonés, sino que, como beyemos en zagueras, lo amagan, lo esborran y aduyan, asinas, a la suya disaparixedura. Toz sabebanos (u ixo aspero) que o PSOE ye un partiu español sin mica sensibilidat por os afers aragoneses (y mesmo menos por l'aragonés...), pero ista campaña anti-aragonés no tien nombre. Agora que ye platero, agora que han dito publicamen que a cultura aragonesa no tien brenca intrés ta els, que han contrimostrau que no ban a fer cosa t'aduyar a que iste país contine tenendo a poca identidat que le queda, ye, más que no nunca, l'inte de fer-nos sentir. A ran personal y dende as asoziazions emos de treballar más firme porque cada diya ye más platero que si pueden nos afogarán...

O sobrin d'o diaple

M'he trobau, cuasi de casualidat, con un programa d'una telebisión catalana an que un mozet fa comentarios de testo sobre cantas "populars". O Youtube ye a rebutir de bideos suyos an que charra sobre cantas de "artistas" como Melendi, Shakira, Chayanne u atros. Sé que o programa ye una frikada pero cuento que a qui nos intresan un poquet istos temas lingüisticos y que, antimás, nos fan prou fastio seguntes que collas de mosica, nos n'arreguiremos asabelo. Tos dixo penchau o bideo sobre Melendi. Podez trobar-ne más escribindo "sobrino diablo" en Youtube. Muito bueno...

Más siñals

S'han tornau a fer siñals d'Aragón con a estrela roya por os dos costaus. Podez encargar-ne en l'adreza estrelada_aragon@hotmail.com a o pre de 8 euros. A zaguer begada que se'n fazión estió tot un esito y s'acotolón en poquez meses. Cal fer-nos bien bisteros que bi ha begadas que parix que nos faiga mesmo bergüeña portar o nuestro siñal....

jueves, 22 de noviembre de 2007

Chorraland

A muller mía me charraba y no la creyeba. ‘Que sí, que lo han dito en a SER iste maitín...’ Me miraba lo calendario fito fito pero no yera 28 d’Abiento ni l’April fool’s day ni cosa. Yera un diya de nobiembre como cualsiquier atro. ‘Spyland? Pero ixo que ye?’ Pos a lo bisto, bel agudo ha pensau de fer una mena de parque tematico con arrienda casinos y quemisió cuantas fateras parellanas allá t’os Monegros. Y, como en Aragón somos más agudos que no dengún, pos toz blicando y bien enfolgaus porque trayerá ambute puestos de treballo y os Monegros se conoxerán por tot lo mundo y tal y cual.

Yo, que tanto me’n arreguiba, ascape podié charrar con chen “normal” (u siga españols, de zentro democratico, un poquet catolicos y asinas asinas) y toz yeran marabillaus por ixe gran proyeuto que dixará tantas perretas en o desierto monegrino. Ixe desierto que estió en momentos d’estar declarau parque nazional y an que bi ha una fauna unica en o mundo.



O PAR, con os tíos Biel y Boné debán, encantau de conoxer-se. Más tierras que estricallar. Ya les caleba baxar d’o poco que queda d’os Pirineus, que antimás ixos montañeses no tienen sentiu de l’umor. A o PSOE rai. Como ni son ecolochistas, ni de cuchas ni cuasi cosa ya, a Marzelino, que como diz un parién mio, ye pintau, tot le parix bien si ye en castellano (u en inglés) y no le fa perder as elezions. A o PP l’ha floriu más, pero simplamen porque no lo ferán els. Istos y IU han pediu que charren os consellers que calgan ta esplicar una mica (encara que no sé guaire bien que cal esplicar sobre lo que ye y ripresenta un parque tematico a rebutir de casinos). Y CHA, os ecolochistas, a unica critica que han feito por agora ye que creba lo consenso que bi eba abiu con a lei d’o chuego.



Asperemos que isto no siga que atra fatera d’ixas que dizen chusto en os diyas an que s’apreban os presupuestos d’Aragón (remeraz l’afer d’os moros de l’escudo d’Aragón fa bels pocos años?), porque si ba en serio, yo ya dreitamen m’afilio a o PAR y a tetar, que son dos diyas....



Si continamos asinas, yo proposo de fer en A Fueba, que total i bibe poca chen, unatro parque tematico: Petejander Land, adedicau a la figura de Chiquito de la Calzada. Se puede trestallar en zonas clamadas egüan, e peich, egromenagüer y asinas asinas, y meter-ie atrazions como “Borrame el cerito sesuarl” u “La caidita de Romarl”. De seguras que lo besitará arrienda chen y trayerá prosperidat a iste país de listos (y barrenaus). Ala, a cascar-la!


Tos dixo con un articlo sobre isto de Trasobares an que da bels datos importans sobre o proyeuto (ya lo siento, maño, que te copio más que Carlos Goñi a Bruce Springsteen) y un bideo de ixa fuen de conoximiento que son os Simpsons y que tanto nos amanan asobén a la reyalidat aragonesa dende tan luen.

Spyland (I)
El Independiente por J. L. Trasobares.
20/11/2007 JOSÉ LUIS Trasobares

El presunto proyecto para instalar un gigantesco centro de ocio en los Monegros es, a fecha de hoy, puro humo, una quimera a la que se ha dado cuerda de manera temeraria. Spyland me parece un descomunal flipe (empezando por el nombre), y sus opciones de traspasar la barrera de la virtualidad son las mismas que tengo yo de que Scarlett Johanson me invite a cenar o de que me toque el primer premio del Euromillón: ínfimas.
La verdad es que la historia tiene un toque surrealista y medio cachondo que la hace atractiva. En Aragón ya hemos vivido otras promesas descomunales como aquella superplataforma logística y tecnológica que iban a poner en Mallén, o el famoso Rubiatrón que debía convertirnos en potencia nuclear. Pero Spyland exhibe además unos matices geniales: el tema en sí, las acotaciones de los teóricos de la idea (por ejemplo cuando afirman que los Monegros ofrecen un "clima ideal"), la forma de dar a conocer todo (en una rueda de prensa en Orlando, a la que fueron invitados el consejero Aliaga, el senador Mur y el director general Trillo para que dieran verosimilitud al anuncio), los desatinos que adornan los diversos anteproyectos del negocio... Una pasada.
Estamos ante el paradigma de lo increíble. Con todos los parques temáticos de Europa pasándolas canutas, los promotores de Spyland sueñan con atraer más de doce millones de visitantes al año, que no los junta ni la Disneylandia de París. Claro que las cifras dadas a conocer aquí no coinciden con las divulgadas en 2005, cuando la tierra de los espías iba a ser ubicada en el sureste de Francia (que ya lo tenían todo bendecido y firmado). Entonces, Spyland debía crear junto a la ciudad de Valences mil puestos de trabajo directos y otros tantos indirectos, atrayendo a millón y medio de visitantes. Poca cosa. A los aragoneses nos la han echado mucho más larga y más gorda. Un detallazo, oigan.
Ojo, que servidor no está en contra de nada, porque en este caso a nada hay que oponerse. Nadie se opuso tampoco a que Aragón tuviese una eléctrica de bandera (como anunció Lanzuela hará unos diez años), pero lo único que pasó fue que Endesa engulló a Eléctricas Reunidas de Zaragoza y se llevó su sede fiscal a Madrid.
(Continuará)


Manifestazión antifaxista

Como toz os años cuan plegan istas calendatas, se fazió o pasau Sabado a manifestazión antifaxista d’o 20N, que estiaño teneba un sinnificau espezial por cualques feitos: o creximiento d’as collas faxistas en Aragón y a suya impunidat ta organizar actos biolentos y conziertos faxistas en Cuarte y Zaragoza, a muerte d’un mozet en Madrit, l’aprebazión d’a Lei de Memoria Istorica, a represión t’os mobimientos sozials y antifaxistas de man d’o Delegau d’o Gubierno (tamién clamau Embaxador) y asinas asinas. Iste ombre, que malas que plegó, trancó lo local d’os nazis en Madre Sacramento, china chana s’ha tornau un clon de l’anterior embaxador Ameijide, que ya nos fazió bien a tana mientres años. En a manifestazión de l’atro diya tornó a dixar plateras as suyas trazas, biendando que fesenos tot lo recorriu establiu d’antis. Se suposaba que a manifestazión iba a dentrar en o fosal de Torrero an que se remerarían a bels fisulaus por os faxistas mientres a guerra zibil española y a dictadura que benió dimpués. Abiemos de rematar a manifestazión en a puerta d’o fosal, igual como l’año pasau.

Charrando d’a mani, estió, tamién como en a zaguer edizión, tot un exemplo de modos. Lo que fa tres años yera, más que más, una gamberrada s’ha tornau un acto t’an que pueden ir (y de feito i fuón) pais y mais con os fillos suyos, y chen de toda mena sin mica medrana a que remate a cosa con l’estricallo d’os beires de Single Digital u con contenedors en metat d’a zera. A tamás d’ixo a polizia yera presta como si no esen cambiau as cosas. Antis de plegar en a Plaza d’as canteras, l’ambién ya yera de baralla ziudadana: seis u siete tozineras, milenta polizias españols, beluns con a escopeta en a man... Nos acompañón tot lo recorriu y, a lo menos, no fazión cosa.

Dimpués en as notizias, bels ratez d’as manifestazions de tot l’Estau an que no bi eba abiu garra “inzidén” y buen rato d’a mani de Barna an que sí que bi’n eba abiu. Isto bale t’as telebisions españolas y ta l’aragonesa que, como ya dizió belún en una charrada, igual fan os telediarios.

Han continau istos diyas fendo imachens sobre os “omenaches de bels nostalchicos” (os faxistas) y os chandríos que han feito os “biolentos de cucha radical” (os antifaxistas). Ya en pocos “partes” remeran a muerte de Carlos y a la chen de Falange y CIA, les dizen “nostalchicos”. Jibo, mozet!

martes, 20 de noviembre de 2007

Zinco años d'UCA


UCA (Unibersidá - Coleutibo Aragonesista) fa estiaño o zinqueno cabo d'año d'a suya primer Asambleya Nazional an que s'independizón de cualsiquier atra organizazión. Ta remerar ixa calendata d'un 26 d'Otubre de 2002 fan una charrada y borina en o Z.S.A. A Enrestida (C / S. Cristobal, bico d'a Madalena, Zaragoza) o benién biernes, 23 de Nobiembre, dende as 22:00. A charrada tien de titol "Cinco años de aragonesismo de izquierdas en la universidad aragonesa" y charrarán d'a trayeutoria d'iste coleutibo. Dimpués bi abrá una borina aragonesista ta fer un buen ratet en buena compañía. Ta saber más d'o coleutibo, podez dentrar en a suya web: www.unizar.es/unibersida.

viernes, 16 de noviembre de 2007

Candanchú tamién en ARAMON

Adedicau a toz ixos que refirman que as montañas nuestras sigan estricalladas terne que terne por o gubierno nuestro y os poders facticos aragoneses....


Aramón...SA
13/11/2007 José Luis Trasobares
(El Periódico de Aragón)

La estación de esquí de Candanchú, que hasta ahora se mantenía independiente y sujeta a una gestión cien por cien privada, ha tirado la toalla y pedido su ingreso en Aramón. Normal. Este centro invernal arrastra no sólo un déficit de explotación, sino que además sus ingresos han sido insuficientes para reinvertir en el mantenimiento y renovación de las instalaciones. Unos sesenta millones de euros les harían falta ahora mismo para ponerse al día. No hay pues otro remedio que ingresar en la macroempresa que manejan a medias la DGA e Ibercaja. De esta forma ya tenemos dos cosas claras: la primera, que la explotación de los dominios esquiables del Pirineo no parece ser rentable; la segunda, que dicha explotación y la oferta que genera se ha convertido en un servicio público. En verdad, lo nunca visto.



De Aramón SA sabemos muchas cosas, salvo cuánto nos cuesta exactamente. En los presupuestos del Gobierno de Aragón suele haber una partida multimillonaria destinada a dicha empresa. Pero ni aun así carbura el negocio. A todas horas es preciso tapar agujeros, realizar nuevas inversiones y buscar ingresos atípicos, que obviamente sólo pueden venir del negocio inmobiliario. Así que Aramón se ha metido hasta el cuello (en Castanesa, a lo bestia) en operaciones urbanísticas muy discutibles (como lo son todas aquellas que se realizan con fines especulativos en zonas de alto valor medioambiental y paisajístico).



Servidor no ha conseguido aún que le expliquen cómo va a salvar el Pirineo una actividad (la nieve) que no parece ser rentable ni a tiros, que por ello ha de ser financiada con fondos públicos o sociales, que se está vinculando a negocios inmobiliarios de fuerte impacto sobre la naturaleza y que, además, presenta un futuro incierto por culpa del cambio climático. Es incomprensible. O sea, que un servidor desea fervientemente que esta sea una temporada estupenda para las estaciones de esquí y para todo el Pirineo (donde, encima, la temporada de verano ha sido más bien flojita). Pero este tema me parece raro, raro.





A biblioteca de ¿Aragón?

Dende o PEA han feito publico o comunicau que pencho más abaxo. Ya yera ora que bella organizazión fese quexa por a bergoñosa situazión de l'aragonés en a Biblioteca d'Aragón (C / Dr. Cerrada, Zaragoza). Cuan prenzipié a aprender aragonés (parixco ya un lolo) ampré bels libros d'ixa biblioteca. Bels d'os pocos que en teneban. Dende alabez, y d'ixo en fa muito ya, no en han mercaus guaires más. Mesmo, como diz en o comunicau, muitas d'as nobedaz son d'ixos que te dan os organismos publicos u as editorials. Como deziba, fa años, cuan prenzipiaba en istos mundez, bi eba muitos libros que no teneban en a biblioteca. Pero ye que, dende alabez, han publicau arrienda libros de toda mena. Bi ha un fascal de nobelas nuebas. Bels libros de poesía. Pero más que más un pueyo d'estudeos nuebos que ferían buena onra ta qui querese aprender aragonés u estudiar-lo u enamplar lo que aiga aprendiu en as escuelas d'aragonés y no bi son. Ixo sí, de seguras que o trestallo sobre o castellano ye a rebutir de gramaticas, dizionarios, "el dardo en la palabra" y asinas asinas... Guarda! Que me parix bien! Pero por cuatro perretas, que t'a Biblioteca d'Aragón no son cosa, podrían tener un trestallo sobre l'aragonés bien majizo.


Comunicado de la P.E.A. ante la situación de la Biblioteca de Aragón



El pasado día 5 de Noviembre era reabierto al público la Biblioteca de Aragón en la zaragozana calle Doctor Cerrada. Según las notas de prensa y su posterior aparición en los medios de comunicación parecía que habían ampliado los fondos y se habían modernizado las instalaciones.



Bien, pues nada más abrir sus puertas el lunes pudimos ver de nuevo la ridícula sección en lengua aragonesa que la Biblioteca, representativa de todos los aragoneses, tiene. Al parecer tampoco tienen ninguna vergüenza en enseñarlo, pues nada mas entrar a mano izquierda son visibles las estanterías de sus correspondientes secciones prácticamente vacías.



Los escasísimos libros dedicados al Aragonés están divididos en Narrativa en Aragonés, Teatro en Aragonés, Poesía en Aragonés, estos en la primera fila de estanterías; y Lengua Aragonesa (en este caso dedicado a su estudio, diccionarios y métodos de aprendizaje) con tres estanterías en la parte de detrás de la primera fila.



Las tres primeras secciones las podemos ver en la primera foto con unas estanterías casi vacías y con libros sin renovar desde hace años; y la última sección, dedicada a su estudio, en la segunda foto, con una veintena de libros.



Para cualquier no entendido de la materia tal vez crea que no hay más repertorio editado en estas secciones. Pero para la gente que llevamos años trabajando en este mundo sabemos que el material editado, más en los últimos años, es amplísimo y podría llenar varias estanterías de la remodelada Biblioteca. La desesperación aún es más grande al apreciar que muchos de los libros que están disponibles son ejemplares gratuitos que instituciones, editoriales o asociaciones suelen donar a los colectivos dedicados a la promoción y enseñanza del Aragonés.



Desde la “Plataforma en esfensa d’a Luenga aragonesa” P.E.A. queremos denunciar esta situación que ya se alarga demasiado. La desidia con la que el actual director de la Biblioteca, Ramón Sabaté, ha llevado este tema es alarmante, y como hablantes de esta lengua nos sentimos, de nuevo, discriminados.



Podemos decir que esta situación es similar en cualquiera de las Bibliotecas de Aragón, antes pertenecientes a la Diputación General de Aragón y ahora a sus respectivas Comarcas.



Plataforma en esfensa d’a Luenga aragonesa (P.E.A.).

martes, 13 de noviembre de 2007

Guarda si mola Lorwyn!

Lorwyn me fa goyo. Ye berdat que no ye a colezión más "teunica" de Magic, ni cal saber guaire ta chugar con istas nuebas cartas, pero como yo soi asinas de raro, pos que me fa goyo. Talmén contine estando una mica nino en iste chuego... As mecanicas de meter arrienda bichos denzima d'a mesa siempre m'han cuacau. Nomás cal dezir que me he fotiu meyo año chugando con un mazo de fongos y saprolins en estandar y bloque. Asinas que ixo de chugar trasgos no ye raro ta yo. En o zaguer torneu d'estandar que bi abió en Freakland quedé en un más que bueno (ta yo) cuarteno puesto asinas que no fería tan mal o mazo (encara que os pairings tamién fazión o suyo).


Debán de todas as creticas que ista colezión ye sufrindo de man d'os más saputos y biellos chugadors me he tornau en un firme esfensor de Lorwyn, más que más, dimpués de beyer Time Spiral que no me fazió guaire goyo. Y, antiparti, han quitau asabelas cartas buenas por un pre razonable. Fueras d'os peteniadors de planos, o mainate d'os "kinkis" y belatra carta más, a resta son prou baratas y pueden fer onra en muitos mazos, asinas que conto que ista será una d'as colezions que más cartas en merque. A unica pega que le beigo ye lo difizil que ye fer-te un mazo sin estar tribal, pero en a resta de puendas d'estandar, tamién s'han chugau güeito u diez mazos nomás y dengún ha dito cosa.


En zagueras, plego de leyer en Rebellion que istos de Wizards ferán ta nadals (boques!) un pac de elfos y trasgos con dos mazos precostruyius bien pinchos. Podez leyer a notizia punchando aqui. Asperemos que plegue belún t'Aragón porque pende en o pre ye más que prebable que'n merque uno.

Plataforma en esfensa de l'aragonés (PEA)

Como en tantos atros blogs, creigo que cal fer-se eco d'a nueba proposa en esfensa de l'aragonés. Asinas que contino tos apego o manifiesto fundazional de PEA. En o canto dreito y a la fin d'o manifiesto tenez un binclo a la paxina web suya. De todas trazas soi seguro que en bels pocos diyas darán muito ta charrar.

A siguién plataforma que aquí presentamos ye creyada por una colla de personas de diferens sensibilidaz y asoziazions embrecadas con a esfensa de l’aragonés. Sin garra afán de personalismo ni protaganismo por parti d’a suya asoziazión ni d’el mesmo. A la fin un mobimiento apolitico y a-ideolochico con l’unico ochetibo de rebindicar a ofizialidat de l’aragonés, a sozializazión y a normalizazión d’o suyo emplego en cualsiquier puesto d’Aragón.
Somos asistindo a la zinquena prebatina por parti d’o Gubierno d’Aragón de redautar y aprebar una lei de luengas que dignifique y faiga tener o dreito d’emplego ta la nuestra luenga, l’Aragonés, y o catalán. Ta nusatros ye o zinqueno intento d’engañar-nos y mantener-nos callaus tanimientres se muere a luenga aragonesa.


Debán d’istas perspeutibas y d’una manca de respuesta sozial, que muitas begadas ye a desincusa d’os politicos aragoneses, creyemos menister formar ista plataforma. Una plataforma ta mirar de fer autos de presenzia dentro d’a soziedat aragonesa, aizions dreitas, espeutaclos, autibidaz… en cheneral aizions bisteras que remeren a la soziedá aragonesa que les son engañando, que les son amagando a reyalidá sozial d’Aragón y que os politicos aragoneses quieren que muera a luenga aragonesa. Muitos exemplos tenemos ta contrimostrar-lo, pero más en zagueras, sabemos que os politicos son en contra de l’aragonés; y no ye pasibidá sacar cartels bilingües ta meter-los monolingües, nian menzionar o nombre d’as dos luengas minoritarias en o nuebo Estatuto d’Aragón, amagar istas dos luengas en a rezién creyada “Televisión Aragonesa” mesmo plegando a aplazar documentals por considerar-los de politicos,…


Si quiers rezibir más información u meter-te en contauto con nusatros fer-nos plegar un e-mail en:

esfensadelaragones@gmail.com,

Tamién puez besitar a nuestra pachina web:

Fer-se perén

Contino con Chavez que da ta charrar-ne muito. Una d’as creticas que se le son fendo istos diyas, dende que o Rei se concaró con él, ye que quiere cambear a constituzión benezolana ta poder continar estando presiden más años. Soi d’alcuerdo con ixa cretica, pero asoben qui la fa xublida que ni en l’Estau español ni en garra d’os países y comunidaz autonomas suyas bi ha garra muga temporal t’os cargos puliticos. Mesmo bi ha arrienda lugars y ziudaz que continan con l’alcalde que teneban antis de morir Franco. Asinas que menos creticar a otris y más debate de berdat.

Como he dito, soi d’alcuerdo en ixa cretica y ye que, parix que o poder y o feito d’ocupar bel cargo a cualsiquier ran (dende presidén d’a comunidat de bezins dica presidén d’an que sía) enrobina as mens u mesmo torna a qui tien ixe cargo en un semidios ta el u ella y t’os pelotas d’arredol que laminan a tierra que pisa. Cual ha d’estar a muga? Quemisió... Puestar que un/a mesmo pueda exerzer bel puesto sin que le pase ixo (lo dudo) y puestar que más d’un y una en tres diyas ya tiengan ixa “malotía d’o poder”. U mesmo antis de tener-lo. Nomás en prexinar-lo se tornan intocables. Qui tien ista malotía crei tener a razón en tot y, cuan as cosas no funzionan, culpa a os otris, a os meyos de comunicazión, a l’Opus Dei u a bella conspirazión que troba en l’esmo suyo filando filos que nomás el u ella beyen. Prenzipia alabez una paranoia an que toda a chen l’encorre y ye en a suya contra.

D’exemplos, en Aragón en tenemos arrienda. Cuasi toz os liders de partius politicos aragoneses (y españoles en Aragón ;-)) leban en o cargo suyo un ziento d’años. Nomás cal parar cuenta en as zagueras elezions nazionals an que o más choben yera Chesús Bernal (que ya no ye un nino), y toz repetiban en a suya candidatura. Y de Biel millor nian charrar, que leba torturando-nos con as suyas “ideyas de bombero” mientres más de trenta años, en uno u atro puesto. Cal esbiellar-se, siñors y siñoras. Almenistradors enrobinaus, enrobinan o país.

lunes, 12 de noviembre de 2007

O faxismo torna a enrestir

Unatro muerto por os faxistas. Ayer un zagal madrileño de deziseis años estió muerto por un faxista en o metro de Madrí. En os meyos de comunicazión contina estando a primer notizia l’afer Chavez – JuanCar y a toz rai. Estió una baralleta entre collas d’ultras y au. A dengún parix alticamar-le mica a puyada d’as collas faxistas en tot l’Estau. A dengún l’alticama que en Zaragoza y arredols baigan a chuntar-se unatro año ta fer un conzierto y dimpués fer-se una gamabadeta por as carreras nuestras. O delegau se mira t’atro puesto y contina imbiando os suyos cans en os suyos furgons ent’a Madalena a demandar a idetificazión a toz os ombres y mullers que i son y que parixen d’os “malos”. Tanimientres os nazis (que de “neo” no’n tienen pon) dondían por Zaragoza y por tot Aragón baxo a cobertera de bels polizias.

Ayer bi abió una manifestazión contra els. Contra o faxismo y a suya biolenzia. Combocada en poquetas oras bi fuemos ambute chen ta contrimostrar que no les tenemos medrana y que no les dixaremos fer lo que quieran. A lo menos nusatros no. Os chillos de ¡delegau dimisión! abrían de fer-le pensar. Dende l’almenistrazión sí que se puede tallar o tozuelo de todas istas collas nazis. Si bi ha boluntat, ixo ye esclatero. Bi’n ha, siñor delegau?O benién sabado, 17 de Nobiembre a las 18:00 en a Plaza d’as Canteras (bico de Torrero) se ferá unatra manifestazión antifaxista organizada por asoziazions culturals, sozial y de bezins de toda mena. Cal que i sigamos toz.
Tos dixo un par de binclos sobre a mani d’ayer, de CNT, y sobre a notizia en “Publico”, o periodico que se suposa más de cuchas d’os meyos de comunicazión masibos españols. No quiero saber que abrán escrito en La Razón u El Mundo.

Pocosmodos

Somos feitos a que os periodistas tiengan a ochetibidat an que tiengo yo o sentiu relichioso, pero bi ha casos que fan bergüeña allena. Casos tan esclateros de manipoliazión meyatica como lo de Chavez y o nuestro Rei (Entalto!, no baiga a estar que me tranquen o blog) bi ha pocos.

No esplicaré a notizia, que d’ixo se’n han fartau en papels, telebisions y radios. Conto que toz en abrez bisto, leyiu u sentiu cualcosa. Pero, be-te-me, que ayer biyé Antena 3, cosa que no goso fer, pero encara no eba prenzipiau Pai de familia, y biyé como fablaban d’a notizia. Prou que no i aparixió dengún creticando a o Rei (Entalto!). Toz dizindo que muito campechano el, amanau t’o pueblo y ixas cosetas. Mica cretica por mica puesto. Mesmo una tuna cantando “Porque no te callas ya?” en plan abanera y en a luenga que seguntes JuanCar nunca no s’imposó a dengún. Puff! Cuasi gomeco. Qué mal que estomaqué dimpués a chenta. A lo menos que digan bella cosa d’ixas de “Istas imachens pueden nafrar a suya sensibilidat”.

Conto y aspero que encara queden en l’Estau y Reino d’Espagna bel republicano y belún que sin estar-ne no creiga que o Rei fazió bien. Pero ben d’estar amagaus en bella fosca tabierna abertzale porque os periodistas no en trobón mica.

Faigamos un chiquet analís. Resulta que o presiden eslexiu d’un país soberano, ye tallando tot lo rato a charrada d’o presidén de unatro Estau, soberano tamién. Ixo ye mal, soi d’alcuerdo. Pero bi aparix un siñor que no ye estau trigau por dengún (bueno, por o tío Paco, sí) y le manda callar. Jibo! Pero como o segundo siñor ye campechano, o pocosmodos ye o presidén de Benezuela. Conto que iste no ye campechano, ye de dar. Qui ye o pocosmodos? Que ese pasau si ese estau de rebés?

En as notizias toz refirman lo que fazió o Rei. En as notizias no charran de cómo fan as cosas as interpresas españolas en America Latina. En as notizias dengún cretica a o Rei y toz a Chavez. En as notizias no charran d’a prebatina de “trucazo d’Estau” y l’actitut d’o gubierno español que bi eba alabez. En as notizias charran d’as manifestazions contra Chavez. En as notizias sale a tuna, que como o Rei ye bella cosa d’antismas, d’o meyebo cuasi. A! y os politonos!.

martes, 30 de octubre de 2007

Sobre O conzierto

Asinas, con una “O” bien gran, pos o conzierto d’o Sabado estió O conzierto. O que caleba fer dende fa tiempos. Siete collas siete cadaguna millor, que fazión que nos gronziasenos mientres quemisió qué de oras. Pleguemos a ixo d’as 20:15 asinas que a Dechusban no los beyemos guaire, por a unica cosa que no me fazió goyo d’o conzierto: a organizazión d’a barra. Tres cambreros ta miles (repito MILES) de personas. Y lo que ye pior: miles d’aragonesofablans. U a lo menos, de chen intresada por l’aragonés. Pero istos no han sentiu ixo que deziba un mayestro de yo, de que l’aragonés morirá, pero de zirrosis?.

Dixando a un costau ixe chicorrón afer con as bieras (que s’acotolón a metat conzierto), as collas increyibles y o publico mesmo más. Muitisma chen que sisquiá toz charrasen aragonés, y muitismos siñals d’Aragón. Con estrela, sin estrela, con escudo, con debuxos, pegallos de toda mena, pasquins arrienda... A la fin os aragonesofablans tornamos a tener ixa gran borina que no tenebanos y que nos merexebanos dende fa años. Parixeba que no ese cambiau cosa. Yeranos os mesmos pero tamién muitos más. Me sorprendió cuantisma chen chobena bi eba. Muito más chobena que no yo, encara que ixo siga cada begada más fazil. Qui deziba que l’aragonés y l’aragonesismo ya no yeran de moda ? Con CHA estozolada, se fa un conzierto por l’aragonés y a respuesta d’a chen choben y no tan choben ye ir-ie a fascals. Pero nomás ir-ie a beyer un conzierto de unas collas de mosica que te fan goyo. Ir-ie a chilar que l’aragonesismo no prenzipia ni remata en CHA (encara que i pase) y que continamos bibos. Que os chobens continamos fendo-nos-ne por a nuestra cultura y as nuestras luengas. Que no imos a aturar ni a dixar que Marzelino y Biel continen fendo-nos a tana y xublidando-nos. Cal aprofeitar ixa rasmia que se contrimostró en o conzierto. Cal aprofeitar-la ta fer zeprén toz de conchunta y tirar entabán una lei de luengas dinna y muitas atras cosas.

Qui esfiende l’aragonés no tien porqué estar aragonesista. Sisquiá ye deseyable que toz qui esfiendan l’aragonés sigan aragonesistas. Pero creigo que ye de dar que qui se considere aragonesista ha d’esfender l’aragonés y nomás aprendendo-se a letra de Aqueras montañas u de S’ha feito de nueis. En zagueras comentar a creyazión d’una nueba plataforma creyada ta la esfensa d’a luenga que espardión o suyo primer pasquin por d’entre o publico d’o conzierto. A suya paxina web ye http://pea.blogdns.net/ y bi podez leyer o manifiesto d’a suya creyazión y bellas cosetas más que ban fendo. Caldrá estar a la tisba, porque promete muito. Y prou que grazias t'o Ligallo y os ligallers por organizar-lo tot.

Ta rematar y como ye cuasi obligatorio un par de bideos. La uno de la fin d'o conzierto con toz os mosicos denzima d'o tarabidau fendo una bersión tabiernera d'o billano y la otro de un troz de canta d'a Ronda bisto dende o publico an que se beyen a cantidat de siñals que bi eba.









Y si no ese saliu en a TB?

Enrestidas faxistas bi ha arrienda toz os cabos de semana por tot lo mundo. Fa poco a chen se miraba enluzernada enta Israel por ixos nazis que i eban aparexiu que foteban lapos a chodigos, musulmans, pobres y, a la fin, a tot qui se trobaban. Agora, fa pocos diyas a chen enluzerna tamién con o matután ixe que agredió a la mozeta sudamericana.

En iste mundo de imachens a informazión no ye cosa sino leba de compañía unas sucosas imachens que toda a chen en charre a o diya benién. Os rufierters, ixas personas tan saputazes, carrañan a o mozet que se quedó chelau sin fer cosa ta esfender a la pobre zagala. Me fería asabelo goyo beyer a toz ixos en ixa situazión a beyer que feban tan baliens que se troban en os platós de TB.


Pero lo pior ye que, como siempre, si no bi ese abiu una camara que lo grabase, toz tan tranquilos. Ixa mesacha ese marchau ta casa suya, o tontolaire tan tranquilo y no bi abría garra “alarma sozial”, que le dizen. Como deziba no se qui, lo que no aparixe en a TB no ye notizia.


Mesmo pior ye como charran d’o problema en as telebisions de tot l’Estau. En os programas d’analis politico parix que isto ye cosa de cuatro barrenaus sin mica organizazión u en tot caso d’una “tribu urbana”. En os programas sensazionalistas puros (os d’analís pulitico tamién en son, encara que un poqeut menos) as trazas que fan serbir ta charrar d’iste caso son ta plorar... u ta cremar-les o estudiet. Remero ixos diyas que se feba lo de “Curso de Etica Periodistica” en Caiga quien caiga. Agora bi ha unatro programa que, de bella traza y de cabo ta cuan, tamién fa ixa funzión. Abaxo podez beyer o bideo de o programa Se lo que hicisteis an que charrón d’isto (prenzipia allá t'o minuto 2:00 y contina en unatro bideo).
Agora nomás cal asperar t’as manifestazions (faxistas y antifas) d’o 20-N y beyer como las fan por a TB. Será curioso, más que más, porque ye bien probable que ta ixas calendatas dengún no remere ya a o boque iste d’o metro.

jueves, 25 de octubre de 2007

Nadals

Ya plega o Nadal. Sí, en Otubre ya ye plegau o Nadal. En a TB ya nos son bombardeando con os chuguetes y prexino que ascape prenzipiarán con os lamins de nadal, os perfumes y toda a parafernalia nadalenca. Ya güe en Telezinco han feito o clasico reportache de qué chuguetes son de moda.



Odio, con tot lo mío corazón, o Nadal. No ye una custión de odiar-lo por moda ni por cosas asinas. Ye porque representa cuasi tot lo que odio. O Nadal ye a fiesta d'o capitalismo. Consumismo, cristianismo, ipocresía....lo tien tot. Y prou que masclismo. Beigo un anunzio d'un bideochuego endrezau ta ninas an que pueden eslexir entre albeitar, diseñadora de moda, guisandera u mai. Fueras de lo d'albeitar un topico dezaga de unatro. No bi ha un bideochuego ta aprender a estar pai, guisander u diseñador de moda. Pero ye que ye de dar que os ninos nunca no serán guisanders, diseñadors de moda y muito menos pais.Os ninos cuan creixan serán soldaus, polizias, luitadors a muerte u ninjas. Ye platero!




Ista ye una que he bista, pero en o debandito reportache de Telecinco (que yera ta gomecar, cal dizir-lo) charraban d'as nuebas moñacas. Agora ya se puede eslexir entre a moñaca - mai que ha de cuidar d'os fillos suyos, a moñaca bebe que picha, se pede, gomeca y chita toda mena de liquidos d'o cuerpo y a moñaca guarrona moderna d'a muerte que buque con os suyos compañers d'instituto portando una ropa chupilerendi. Ta os ninos, manimenos tenemos toz os chugetes molons: escalextric, playstation con bideochuegos de foter lapos a tot lo que se mueba, autos chicorrons y asinas asinas... Y tanimientres os pais y mais malfurriando os diners en o Toys 'r' us ta que o nino/a no pille una depresión.




Podría continar charrando d'a güeña que ye o nadal mientes oras, pero cuan belún lo fa muito millor que no yo, creigo que ye millor dixar-tos con as saputas parolas y bideo de S.A. que, antimás tañerá en Alcañiz o diya 1 d'Abiento seguntes me dizió ayer una amiga.






Otra vez llega la navidad, La gente emana felizidadtodos sonrrien sin parar, ¿a quien pretenden engañar?si todo sigue igual...
es navidad en jerusalen, y en navidad matan tambienjesusito ya va a nacer,que te pille un palestino ¡cacho cabron!y que te cuelge de un pino.
el gran negocio va a comenzar, los precios por las nubes estantodos como locos a comprar, todo sea porque es navidady hay que aparentar, ¡anda ya!
Turron, un pavo y champan, eso no nos puede faltaraunque mañana no haya para comer, todo sea porque es navidady hay que aparentar.
Los pobres niños son machacados por la television,por miles de anuncios(de juguetes), en los que el niño solo tieneque apretar un boton, y para nada cuenta su imaginacion.
Por eso y mas ¡me cago en la navidad!puta navidad ¡me cago en la puta navidad!
Millones de abetos cortaos, por una estupida tradicion,que luego acabaran tirados, en la basura, en cualquier lado,luces por toda la ciudad, para intentarla disfrazar,anuncios de paz y hermandaz, que despues ya de nada valdran
Me da asco la noche vieja, todos puestos hasta el gorro,desahogan su fustracion, hoy todo eta permitido,le meto mano a esta chica y a este le meto un sopapo,¡que divertido soy!
Por eso y mas ¡me cago en la navidad!puta navidad ¡me cago en la puta navidad!
por eso y muchas cosas mas me cago en la puta navidad!de verdad que asco me da tanta hipocresia, tanta falsedad,venga idiotas a comprar, el consumo es el espiritu de la navidad¡os vamos a sacar hasta la medula espinal!¡feliz falsedad ...amiguitos!





martes, 23 de octubre de 2007

SGAE en "Público"

Ayer o periodico cuasi nuebo "Público" publicaba un articlo sobre a SGAE dende l'ambiesta economica. En estar una asoziazión "sin animo de lucro" no puede ganar diners u ixo se suposa. Pos iste articlo da una mica de luz sobre como fa a SGAE ta ganar diners sin ganar-ne. Incheniería economica que dizen beluns como una mena de eufemismo d'a parola "furtar". Furtanto, antimás, con toz, TOZ, os puliticos refirmando as suya autibidat. Sobre a SGAE bi ha tantismo que dizir, y tot malo, que podría emplier iste blog nomás con els, pero por agora dixo iste sobrebueno articlo sobre una d'as caras d'a SGAE que no'n sabeba guaire: http://www.publico.es/dinero/8605

O primo de Rajoy

“D’abarca” son os razonamientos de asabelo chen. Dizen por as TB’s espanjolas que toz os espanjols tienen un trigador nazional aintro d’els y que cadagún trigaría a chugadors diferens (de futbol, prou que sí). En zagueras tamién bi ha un adugador de Formula 1. Pero no dizen que toz os almenistraus baxo iste poliu estau tienen un filologo, un idrologo y agora, mesmo un climatologo aintro.... U un primo fisico nucleyar.

Toz saben de tot. Os rufierters d’a TB un diya charran d’ETA y unatro d’o trabase, pasando por o zaguer chugador de futbol, o cambeo climatico a SGAE u a situazión en Chechenia. Y mira-te tú, que de tot en saben. Y en saben muito! Son periodistas, pero tamién politologos, soziologos, idrologos, filologos y asinas asinas, arramplando con todas as disziplinas. Ombres y mullers d’o renazimiento a camatons que implen os programas de maitins d’a TB, as colunnas d’opinión d’os papers, as radios y que creyan opinión. U millor dito fan que a opinión suya siga la de muitos repetindo terne que terne as mesmas fateras. He bisto como chen que no eba pasau nunca por o Pirineo u los Monegros y probablemen cuasi ni saben de seguras an son, opinaba con una seguranza que fa tremolar sobre os entibos u as pistas d’esqui. Y chen que nian fa serbir correutamen o castellano fa clases machistrals sobre filolochía catalana u mesmo aragonesa sin mica bergüeña.



Rajoy is diferent, como o país suyo. Ye capable de reconoixer as suyas mugas, u a lo menos beluna d’ellas y, charrando d’o cambeo climatico ya prenzipia dezindo “Yo, de este asunto sé poco” (Yo, d’iste afer, se poquet). Bueno, bien, parix que no ba a ir de saputo. Pero contina charrando (porque?, si ya ha dito que'n sabe poco?) y diz “pero mi primo supongo que sabrá” (pero lo primo mío estoi que’n sabrá). A! Bueno! Si o tuyo primo sabe.... Y plega la rematadera cuan diz: “Oiga, he traído aquí a diez de los más importantes científicos del mundo y ninguno me ha garantizado el tiempo que iba a hacer mañana en Sevilla'. ¿Cómo alguien puede decir lo que va a pasar en el mundo dentro de 300 años?" (Sienta, he trayiu aqui a diez d’os más importans zientificos d’o mundo y dengún m’ha guaranziau l’orache que ferá maitín en Sebilla). “D’abarca” ye o razonamiento, como he dito en prenzipiar iste articlo... Ye que a zienzia ta qui no ye zientifico ye como una cosa misteriosa. Fry, de Futurama, preguntaba en un capitol como funzionaba quemisió qué. O suyo sobrín prenzipiaba a esplicar-le-ne y a l’inte Fry, sin entender-ne mica, deziba “Bale, machia”. Ixa ye l’actitut de muita chen enta la zienzia...



Pero toz opinan de tot. y opinan d’a mesma traza (que no lo mesmo) que Rajoy. en as tabiernas, en as casas, asoben a chen opina de cosas que no’n sabe. Con l’aragonés ye platero. Cuanta chen sabe bel menimo sobre l’aragonés? Pero toz saben, u creyen saber que no ye que un dialeuto d’o castellano, que cuasi no se charra, que no se fa serbir t’atra cosa que no sigan as fainas d’o campo, que ye un conchunto de fablas locals y asinas asinas...Lo pior de tot ye que mensache como iste de Rajoy chupen a la chen y dimpués ban repetindo-los por toz os cabos. De leyer nian tartir. De mirar-se bel inte bel libro, rebista u pachina web sobre o tema, ta qué? Si Rajoy, que tien un primo que ye fisico, ya nos ha dito que ixo d’o cambeo de l’orache ye una fatera que cuasi de seguras que no esiste? Pos bienga, toz t’a casa, a enchegar a calefazión en un auto con gasolina a rebutir de plomo. Y tornemos a costruyir zentrals nucleyars y termicas que “dan treballo” a muita chen.
Podez sentir o soniu d'a charrada en

lunes, 22 de octubre de 2007

Unatro Cabo de semana en aragonés

De cabo cuan pasan istas cosetas. Y cada begada más asoben. Qui deziba que no se podeba bibir en aragonés? Y mesmo en tierra plana... Iste cabo de semana unatra begada podremos bibir un poquet más en aragonés. O Biernes prenzipiaremos con a Debantadera d'os cursos de l'Asoziazión Cultural Nogara. Iste acto que se fa todas as añadas cuan son en momentos de prenzipiar os cursos ye tot un clasico an que nos chuntamos mayestros, alunnos, sozios y amigos de l'asoziazión ta fer buenos charrazos. Estiaño prenzipiará con una charrada sobre l'aragonés repuyal a las 19:00. Dimpués se entregarán os titols ta la chen que aprebó o curso pasau y ta rematar, como no, una lifareta. Dimpués de seguras que, a lo menos bella biera nos feremos por ixos bicos de Dios...


Pero cal dixar un poquet de rasmia ta o Sabado pues ixa calendata torna a estar istorica. Torna, a la fin, "L'aragonés en a carrera". Borina mitica an que muitos nos amanemos ta l'aragonés por cuasi primer bez y que feba cuatro años (si no remero mal) que no se feba. Por "L'aragonés en a carrera" han pasau arrienda collas, como nos esplicó en Pilars Chan, en representazión d'a Federazión de Ligallos de l'aragonés. La Orquestina del Fabirol, Hugo de Paula, Gwendal, Ixo Rai y asinas asinas. En ista edizión, que zilebra os 25 años de Fablans, i ascuitaremos a mosica de Prau, Dechusban, Lurte, Comando Cucaracha, La Ronda de Boltaña, La Orquestina del Fabirol y Biella Nuei. Un conziertazo que parix que nos tendrá dispiertos dica lo maitín d'o Domingo, pero si ye con ixa enchaquia, rai!




Cara ta Abiento ya se ban parando cosetas, ta que podamos ir apuntando-ne en l'achenda nuestra. A Feria d'o Libro Aragonés de Monzón ferá a suya trezena edizión os diyas 7, 8 y 9 d'Abiento. En que se sepan más cosas ire informando. Como nobedat, tamién en Abiento pero, por lo que sé, sin calendata encara, se son organizando unas chornadas sobre toponimia aragonesa en a comarca de l'Alto Galligo que continan con as suyas autibidaz a tot estrus. Podez beyer a notizia aqui.




Torno a dizir: qui no charre, ye porque no quiere...

jueves, 18 de octubre de 2007

Sin aturar...

Istos mozez y mozetas d'A Enrestida no nos dixan nian escansar o reseco pilarenco. S'han enzerrinau en remanir autibos "diya par d'atro" y han parau unas chornadas ta remerar os 300 años que lebamos sin os nuestros dreitos como pueblo. Qué catens! :-) Y han saliu unas chornadas bien pinchas que prenzipian ista mesma tardi (por razons de treballo y de problemas con l'interfaz d'o blog no he puesto publicar isto antis).


Ubrirá as chornadas Guillén Tomás con una charrada sobre "Luenga y identidat en Aragón" que, conoxendo-le de seguras que ferá firme onra a Aragón y a l'aragonés. No sé si continará a endrezera d'a charrada que se fazió en Nogara y que ye penchada en CharrandoTB (puncha aqui si la quiers beyer) pero en cualsiquier caso será intresán. Maitín continará Chorche Romanze con "Medios aragoneses o medios españoles en Aragón" sobre os meyos de comunicazión, ye de dar. Trancarán as chornadas chen de Endavant que esplicarán como son treballando por os países suyos y dimpués se ferá un conzierto en l'Arrebato con collas catalanas y aragonesas. Torno a dar a norabuena a os enrestidos que terne que terne son fendo buena faina por Aragón y l'aragonesismo.


D'atra man y a ran instituzional, y alabez, muito más jauto se fa tamién a VI Feria de l'asoziazionismo choben . Encara que como agora l'aragonés ha feito boleto d'o conzello ye a Feria del asociacionismo joven sin más. Sin bilingüismo ni todas ixas fatezas que tanto parixen fer a tana a la conzellería de chobentut (puncha aqui ta más info). En a plaza d'os Sitios y dende o chuebes dica o sabado se achuntarán arrienda organizazions chobens de toda mena: chobentuz más u menos legals de partius puliticos, asoziazions culturals (como Nogara), cristianos, scouts y asinas asinas... Tamién se i ferán autibidaz como tallers, charradas y ixas cosetas. No ye que siga una marabiella pero siempre ye bueno pasar-te-ie y fer una güelladeta ta beyer o pescau que se ye bendendo. O programa y más info en http://www.delibreeleccion.org/.

martes, 16 de octubre de 2007

Cronica de Pilars (u no)

Ya pasón os Pilars. Ya nos cale asperar atros 300 y pico diyas dica os beniens. Y cal fer una cronica a lo menos de lo millor y de lo que remero...
En o punto d’actos d’a programazión ofizial, no estié que en bels conziertos, pero me quedaría más que más con tres que i fue. A tornada de Heroes que me parixió un buenismo conzierto. Que lo aigan feito por perras, a yo rai! Yo iba a sentir buena mosica y ixo estió lo que i fazié. Ta qui ebanos teniu a suerte de aber-los bisto bella begada antismas, nos remerón ixos conziertos que rematabas cuasi sin poder alentar en sentir una canta buena dezaga de unatra que no te bagaba nian de ir a por biera. Aspero que tornen de berdat y faigan chiras y nuebos discos más a soben encara que conto que ixo ye bien difizil. Con tot y con ixo diz que l’asperanza ye a zaguer cosa que se caziega. Atros dos conziertazos que merixión asabelo la pena estión Lurte y Comando Cucaracha. Os dos fazión un sobrebueno espeutaclo y bien dibertiu an que nos achuntemos buena cosa de conoxius y se beyón tamién arrienda siñals d’Aragón. O tarabidau ixe que metión en a Plaza d’o Chustizia estoi que le fa más onra a ista mena de conziertos que no o de San Felipe.

En o que pertoca a la parti “popular – sozial” d’as fiestas estiaño ye estau simplamen enluzernan. Prenzipió con una charrada, organizada por A Enrestida an que representans d'a organizazión de Nafarroa Oinez y d'a Federazión de Ligallos nos charrón d'as suyas autibidaz. Muito intresán y antimás amena. D’una man a “Ronda Fierra” que enduró dica quemisió que ora, se tornó ascape en una borinaza como pocas en eba bistas. Bailes, gaitas y donzainas mientres oras y oras, dentrando en bars de tot o bico d’a Madalena y dillá y rematando en a mesma Plaza Espagna an que se bailó o Tin-Tan y atras cosetas (a ixo d’as tres d’o maitín si no remero mal). China chana se fue amanando-ie chen dica que rematemos un buen camatón. Muitos d’els con traches tradizionals (mesmo uno d’els, un siziliano que l’embolicón).
Atra Ronda que, en iste caso, salió d’A Enrestida fazió a debantadera d’a barra d’o BIC (Bloque Independentista de Cuchas) que mientres as nueis de o Chuebes, o Biernes y o Sabado, fazión que nos i achuntasemos ambute chen de l’aragonesismo y mesmo de mobimientos nazionalistas, soberanistas u independentistas d’atros paises. Buena mosica, buena compaña, buena borina.... se puede pedir más? Y tot isto que se fazió con a rasmia de bels poquez que creyón que caleba fer-lo y que le fería buena onra a o pais y creigo que asinas ye estau. De seguras que, como en todas as nueis de zorreras, d’ixas tres en salieron un pueyo de ideyas y de proyeutos y sino ye asinas (que lo dudo) a lo menos balió ta que nos achuntasenos en un puesto an que toz nos entendebanos y que se fese bistero que bi ha muitismos chobens (y no tan chobens) que creyemos en atra traza de entender Aragón, o mundo, a borina, os Pilars.... Aspero que qui organiza / organizamos actos en iste mundet que ye l’aragonesismo prenga nota de qué cosas funzionan y pare cuenta en porqué. Yo ya lo he feito.Y bueno, en o trestallo personal, muitos buenos Pilars a tamás d’aber teniu que achuntar como podeba treballo y borina y a tamás tamién d’a edat mía y d’o mio figau que no ye qui gosaba estar y prenzipia a abisar-me que tantos diyas de contino no los puedo endurar. Esprisions ta tos os que m’he dixau de nombrar que puestar que nian los remere....

lunes, 8 de octubre de 2007

Pilars y represión

Y como os royos no aturamos ni ta zorriar en o Pilar, en bels pocos diyas ya bi ha abiu arrienda aizions y, como no podeba estar d'atra traza en l'año Flufi, arrienda represión polizial. O mesmo diya d'o pregón, bellas personas prebón de amostrar una pancarta contra a OTAN en a Plaza d'o Pilar. Ascape a polizia i fué a espardir a democrazia y abentón a pancarta entre empentos y trucazos. Bi ha un par de bideos en YouTube y más t'abaxo en pencho uno. Atra colla de chen que feba un acto anti-Expo tamién tenión as correspondiens identificazions emplindo un poquet más a lista negra que ye fendo-se o Delegau d'o Gubierno Español. Ambute polizia en a mani antitaurina, en a carrera Alifonso l'atro diya mientres o pasabillas de Timbalao y omnipresén en a Madalena. En iste bico en tenemos agora de tot. Dende fa bels meses son ya cutianos os "rechistros aleatorios", identificazions y presenzia polizial con tozineras y tot. Como si bella begada ese estau un bico an que tenesenos problemas d'orden sozial. Bueno, talmén ta beluns, sí que somos un problema sozial....


A lo menos podiemos sentir una sobrebuena charrada en A Enrestida an que estión responsables d'o Nafarroa Oinez y d'a Federazión de Fablans charrando d'a mobilizazión sozial por as luengas y d'as borinas que han organizau y son organizando. Una charrada con muita umor pero a rebutir de ideyas y d'esperenzias compartidas a uno y atro canto d'a muga.



Y os Pilars, a tamás de tot, continan. Y continan as mobilizazions y actos de toda mena de chen. Dende o BIC (Bloque Independentista de Cuchas) m'han pasau o manifiesto y o cartel d'os actos suyos que podez leyer en o blog d'A Enrestida (como ya diziba en l'anterior articlo). En o suyo blog tamién i sale a programazión d'os Pilars Disidens igual como en o bletín suyo (Esmo). Atros que han feito un nuebo numer d'o boletín suyo (Zinquena Ringlera) ye UCA, an que charran d'os 300 años d'abolizión d'os Fueros, o zinqueno cabo d'año d'o coleutibo, l'afer d'o Puen de Piedra...